<?xml version="1.0"?>
<bk title="KATA MARKON">
<c n="1">
<v n="1">HArcÑ to eÇaggel°ou HIjso Cristo [u³o qeoÂ].</v>
<v n="2">Kaqñv g™graptai �n tş HJsa¼‹ tş profĞtÛ,
HIdoÁ ‡post™llw tèn ˆggelçn mou prè prosğpou sou,
ëv kataskeu€sei tÑn édçn sou;</v>
<v n="3">fwnÑ boòntov �n tŞ �rĞmû,
hEtoim€sate tÑn édèn kur°ou,
eÇqe°av poie²te t�v tr°bouv aÇtoÂ,</v>
<v n="4">�g™neto HIw€nnjv [é] bapt°zwn �n tŞ �rĞmû ka± kjrÀsswn b€ptisma metano°av e¸v ˆfesin ƒmartiòn.</v>
<v n="5">ka± �xeporeÀeto prèv aÇtèn p‚sa Ó HIouda°a cğra ka± o³ hIerosolum²tai p€ntev, ka± �bapt°zonto Ãp@ aÇto �n tş HIord€nÛ potamş �xomologoÀmenoi t�v ƒmart°av aÇtòn.</v>
<v n="6">ka± Ún é HIw€nnjv �ndedum™nov tr°cav kamĞlou ka± zğnjn dermat°njn per± tÑn ìsfÁn aÇtoÂ, ka± �sq°wn ‡kr°dav ka± m™li ˆgrion.</v>
<v n="7">ka± �kĞrussen l™gwn, HEr'cetai é ¸scurçterçv mou ìp°sw mou, oÆ oÇk e¸m± ³kanèv kÀyav lÂsai tèn ³m€nta tòn Ãpodjm€twn aÇtoÂ.</v>
<v n="8">�gñ �b€ptisa Ãm‚v Ädati, aÇtèv dš bapt°sei Ãm‚v �n pneÀmati ƒg°û.</v>
<v n="9">Ka± �g™neto �n �ke°naiv ta²v Óm™raiv Úlqen HIjsoÂv ‡pè Nazaršt tÒv Galila°av ka± �bapt°sqj e¸v tèn HIord€njn Ãpè HIw€nnou.</v>
<v n="10">ka± eÇqÁv ‡naba°nwn �k to Ädatov eºden scizom™nouv toÁv oÇranoÁv ka± tè pneÂma óv perister�n kataba²non e¸v aÇtçn;</v>
<v n="11">ka± fwnÑ �g™neto �k tòn oÇranòn, SÁ eº é u³çv mou é ‡gapjtçv, �n so± eÇdçkjsa.</v>
<v n="12">Ka± eÇqÁv tè pneÂma aÇtèn �kb€llei e¸v tÑn �rjmon.</v>
<v n="13">ka± Ún �n tŞ �rĞmû tesser€konta Óm™rav peirazçmenov Ãpè to Satan‚, ka± Ún met� tòn qjr°wn, ka± o³ ˆggeloi dijkçnoun aÇtş.</v>
<v n="14">Met� dš tè paradoqÒnai tèn HIw€nnjn Úlqen é HIjsoÂv e¸v tÑn Galila°an kjrÀsswn tè eÇagg™lion to qeoÂ</v>
<v n="15">ka± l™gwn êti PeplĞrwtai é kairèv ka± Øggiken Ó basile°a to qeoÂ; metanoe²te ka± pisteÀete �n tş eÇaggel°û.</v>
<v n="16">Ka± par€gwn par� tÑn q€lassan tÒv Galila°av eºden S°mwna ka± HAndr™an tèn ‡delfèn S°mwnov ‡mfib€llontav �n tŞ qal€ssÛ; Úsan g�r ƒlie²v.</v>
<v n="17">ka± eºpen aÇto²v é HIjsoÂv, DeÂte ìp°sw mou, ka± poiĞsw Ãm‚v gen™sqai ƒlie²v ‡nqrğpwn.</v>
<v n="18">ka± eÇqÁv ‡f™ntev t� d°ktua ×koloÀqjsan aÇtş.</v>
<v n="19">Ka± prob�v ìl°gon eºden HI€kwbon tèn to Zebeda°ou ka± HIw€nnjn tèn ‡delfèn aÇto ka± aÇtoÁv �n tş plo°û katart°zontav t� d°ktua,</v>
<v n="20">ka± eÇqÁv �k€lesen aÇtoÀv. ka± ‡f™ntev tèn pat™ra aÇtòn Zebeda²on �n tş plo°û met� tòn misqwtòn ‡pÒlqon ìp°sw aÇtoÂ.</v>
<v n="21">Ka± e¸sporeÀontai e¸v KafarnaoÀm; ka± eÇqÁv to²v s€bbasin e¸selqñn e¸v tÑn sunagwgÑn �d°dasken.</v>
<v n="22">ka± �xeplĞssonto �p± tŞ didacŞ aÇtoÂ; Ún g�r did€skwn aÇtoÁv óv �xous°an �cwn ka± oÇc óv o³ grammate²v.</v>
<v n="23">ka± eÇqÁv Ún �n tŞ sunagwgŞ aÇtòn ˆnqrwpov �n pneÀmati ‡kaq€rtû ka± ‡n™kraxen</v>
<v n="24">l™gwn, T° Óm²n ka± so°, HIjso Nazarjn™? Úlqev ‡pol™sai Óm‚v? oºd€ se t°v eº, é „giov to qeoÂ.</v>
<v n="25">ka± �pet°mjsen aÇtş é HIjsoÂv l™gwn, Fimğqjti ka± �xelqe �x aÇtoÂ.</v>
<v n="26">ka± spar€xan aÇtèn tè pneÂma tè ‡k€qarton ka± fwnÒsan fwnŞ meg€lÛ �xÒlqen �x aÇtoÂ.</v>
<v n="27">ka± �qambĞqjsan „pantev ôste suzjte²n prèv ›autoÁv l™gontav, T° �stin toÂto? didacÑ kainÑ kat@ �xous°an; ka± to²v pneÀmasi to²v ‡kaq€rtoiv �pit€ssei, ka± ÃpakoÀousin aÇtş.</v>
<v n="28">ka± �xÒlqen Ó ‡koÑ aÇto eÇqÁv pantaco e¸v êljn tÑn per°cwron tÒv Galila°av.</v>
<v n="29">Ka± eÇqÁv �k tÒv sunagwgÒv �xelqçntev Úlqon e¸v tÑn o¸k°an S°mwnov ka± HAndr™ou met� HIakğbou ka± HIw€nnou.</v>
<v n="30">Ó dš penqer� S°mwnov kat™keito pur™ssousa, ka± eÇqÁv l™gousin aÇtş per± aÇtÒv.</v>
<v n="31">ka± proselqñn Øgeiren aÇtÑn kratĞsav tÒv ceirçv; ka± ‡fÒken aÇtÑn é puretçv, ka± dijkçnei aÇto²v.</v>
<v n="32">HOy°av dš genom™njv, ête �du é Ôliov, �feron prèv aÇtèn p€ntav toÁv kakòv �contav ka± toÁv daimonizom™nouv;</v>
<v n="33">ka± Ún êlj Ó pçliv �pisunjgm™nj prèv tÑn qÀran.</v>
<v n="34">ka± �qer€peusen polloÁv kakòv �contav poik°laiv nçsoiv ka± daimçnia poll� �x™balen ka± oÇk Øfien lale²n t� daimçnia, êti ädeisan aÇtçn.</v>
<v n="35">Ka± prw½ �nnuca l°an ‡nast�v �xÒlqen ka± ‡pÒlqen e¸v �rjmon tçpon k‡ke² prosjÀceto.</v>
<v n="36">ka± kated°wxen aÇtèn S°mwn ka± o³ met@ aÇtoÂ,</v>
<v n="37">ka± eÆron aÇtèn ka± l™gousin aÇtş êti P€ntev zjtoÂs°n se.</v>
<v n="38">ka± l™gei aÇto²v, Agwmen ‡llaco e¸v t�v �com™nav kwmopçleiv, ´na ka± �ke² kjrÀxw; e¸v toÂto g�r �xÒlqon.</v>
<v n="39">ka± Úlqen kjrÀsswn e¸v t�v sunagwg�v aÇtòn e¸v êljn tÑn Galila°an ka± t� daimçnia �kb€llwn.</v>
<v n="40">Ka± �rcetai prèv aÇtèn leprèv parakalòn aÇtèn [ka± gonupetòn] ka± l™gwn aÇtş êti HE�n q™lÛv dÀnasa° me kaqar°sai.</v>
<v n="41">ka± splagcnisqe±v �kte°nav tÑn ce²ra aÇto Ôyato ka± l™gei aÇtş, Q™lw, kaqar°sqjti;</v>
<v n="42">ka± eÇqÁv ‡pÒlqen ‡p@ aÇtoÂ Ó l™pra, ka± �kaqar°sqj.</v>
<v n="43">ka± �mbrimjs€menov aÇtş eÇqÁv �x™balen aÇtçn</v>
<v n="44">ka± l™gei aÇtş, hOr€ mjden± mjdšn e¹pÛv, ‡ll� Äpage seautèn de²xon tş ³ere² ka± pros™negke per± to kaqarismo sou … pros™taxen MwËsÒv, e¸v martÀrion aÇto²v.</v>
<v n="45">é dš �xelqñn Ørxato kjrÀssein poll� ka± diafjm°zein tèn lçgon, ôste mjk™ti aÇtèn dÀnasqai faneròv e¸v pçlin e¸selqe²n, ‡ll@ �xw �p@ �rĞmoiv tçpoiv Ún; ka± Ørconto prèv aÇtèn p€ntoqen.</v>
</c>
<c n="2">
<v n="1">Ka± e¸selqñn p€lin e¸v KafarnaoÁm di@ Ómeròn ×koÀsqj êti �n o¹kû �st°n.</v>
<v n="2">ka± sunĞcqjsan pollo± ôste mjk™ti cwre²n mjdš t� prèv tÑn qÀran, ka± �l€lei aÇto²v tèn lçgon.</v>
<v n="3">ka± �rcontai f™rontev prèv aÇtèn paralutikèn a¸rçmenon Ãpè tess€rwn.</v>
<v n="4">ka± mÑ dun€menoi prosen™gkai aÇtş di� tèn íclon ‡pest™gasan tÑn st™gjn êpou Ún, ka± �xorÀxantev calòsi tèn kr€batton êpou é paralutikèv kat™keito.</v>
<v n="5">ka± ¸dñn é HIjsoÂv tÑn p°stin aÇtòn l™gei tş paralutikş, T™knon, ‡f°enta° sou a³ ƒmart°ai.</v>
<v n="6">Úsan d™ tinev tòn grammat™wn �ke² kaqĞmenoi ka± dialogizçmenoi �n ta²v kard°aiv aÇtòn,</v>
<v n="7">T° oÆtov oÄtwv lale²? blasfjme²; t°v dÀnatai ‡fi™nai ƒmart°av e¸ mÑ eµv é qeçv?</v>
<v n="8">ka± eÇqÁv �pignoÁv é HIjsoÂv tş pneÀmati aÇto êti oÄtwv dialog°zontai �n ›auto²v l™gei aÇto²v, T° taÂta dialog°zesqe �n ta²v kard°aiv Ãmòn?</v>
<v n="9">t° �stin eÇkopğteron, e¸pe²n tş paralutikş, HAf°enta° sou a³ ƒmart°ai, Ù e¸pe²n, Egeire ka± Šron tèn kr€battçn sou ka± perip€tei?</v>
<v n="10">´na dš e¸dÒte êti �xous°an �cei é u³èv to ‡nqrğpou ‡fi™nai ƒmart°av �p± tÒv gÒv - l™gei tş paralutikş,</v>
<v n="11">So± l™gw, �geire Šron tèn kr€battçn sou ka± Äpage e¸v tèn oºkçn sou.</v>
<v n="12">ka± ×g™rqj ka± eÇqÁv ˆrav tèn kr€batton �xÒlqen �mprosqen p€ntwn, ôste �x°stasqai p€ntav ka± dox€zein tèn qeèn l™gontav êti OÄtwv oÇd™pote e¹domen.</v>
<v n="13">Ka± �xÒlqen p€lin par� tÑn q€lassan; ka± p‚v é íclov Ørceto prèv aÇtçn, ka± �d°dasken aÇtoÀv.</v>
<v n="14">ka± par€gwn eºden Leu±n tèn to hAlfa°ou kaqĞmenon �p± tè telğnion, ka± l™gei aÇtş, HAkoloÀqei moi. ka± ‡nast�v ×koloÀqjsen aÇtş.</v>
<v n="15">Ka± g°netai katake²sqai aÇtèn �n tŞ o¸k°‹ aÇtoÂ, ka± pollo± telònai ka± ƒmartwlo± sunan™keinto tş HIjso ka± to²v maqjta²v aÇtoÂ; Úsan g�r pollo± ka± ×koloÀqoun aÇtş.</v>
<v n="16">ka± o³ grammate²v tòn Farisa°wn ¸dçntev êti �sq°ei met� tòn ƒmartwlòn ka± telwnòn �legon to²v maqjta²v aÇtoÂ, ©Oti met� tòn telwnòn ka± ƒmartwlòn �sq°ei?</v>
<v n="17">ka± ‡koÀsav é HIjsoÂv l™gei aÇto²v [êti] OÇ cre°an �cousin o³ ¸scÀontev ¸atro ‡ll@ o³ kakòv �contev; oÇk Úlqon kal™sai dika°ouv ‡ll� ƒmartwloÀv.</v>
<v n="18">Ka± Úsan o³ maqjta± HIw€nnou ka± o³ Farisa²oi njsteÀontev. ka± �rcontai ka± l™gousin aÇtş, Di� t° o³ maqjta± HIw€nnou ka± o³ maqjta± tòn Farisa°wn njsteÀousin, o³ dš so± maqjta± oÇ njsteÀousin?</v>
<v n="19">ka± eºpen aÇto²v é HIjsoÂv, MÑ dÀnantai o³ u³o± to numfònov �n £ é numf°ov met@ aÇtòn �stin njsteÀein? êson crçnon �cousin tèn numf°on met@ aÇtòn oÇ dÀnantai njsteÀein.</v>
<v n="20">�leÀsontai dš Óm™rai êtan ‡parqŞ ‡p@ aÇtòn é numf°ov, ka± tçte njsteÀsousin �n �ke°nÛ tŞ Óm™r‹.</v>
<v n="21">oÇde±v �p°bljma ¿€kouv ‡gn€fou �pir€ptei �p± ³m€tion palaiçn; e¸ dš mĞ, a¹rei tè plĞrwma ‡p@ aÇto tè kainèn to palaio ka± ce²ron sc°sma g°netai.</v>
<v n="22">ka± oÇde±v b€llei oºnon n™on e¸v ‡skoÁv palaioÀv; e¸ dš mĞ, ¿Ğxei é oºnov toÁv ‡skoÀv ka± é oºnov ‡pçllutai ka± o³ ‡sko°; ‡ll� oºnon n™on e¸v ‡skoÁv kainoÀv.</v>
<v n="23">Ka± �g™neto aÇtèn �n to²v s€bbasin paraporeÀesqai di� tòn spor°mwn, ka± o³ maqjta± aÇto Ørxanto édèn poie²n t°llontev toÁv st€cuav.</v>
<v n="24">ka± o³ Farisa²oi �legon aÇtş, Ide t° poioÂsin to²v s€bbasin ë oÇk �xestin?</v>
<v n="25">ka± l™gei aÇto²v, OÇd™pote ‡n™gnwte t° �po°jsen Dau°d ête cre°an �scen ka± �pe°nasen aÇtèv ka± o³ met@ aÇtoÂ,</v>
<v n="26">pòv e¸sÒlqen e¸v tèn oºkon to qeo �p± HAbiaq�r ‡rcier™wv ka± toÁv ˆrtouv tÒv proq™sewv �fagen, oÅv oÇk �xestin fage²n e¸ mÑ toÁv ³ere²v, ka± �dwken ka± to²v sÁn aÇtş oÊsin?</v>
<v n="27">ka± �legen aÇto²v, Tè s€bbaton di� tèn ˆnqrwpon �g™neto ka± oÇc é ˆnqrwpov di� tè s€bbaton;</v>
<v n="28">ôste kÀriçv �stin é u³èv to ‡nqrğpou ka± to sabb€tou.</v>
</c>
<c n="3">
<v n="1">Ka± e¸sÒlqen p€lin e¸v tÑn sunagwgĞn. ka± Ún �ke² ˆnqrwpov �xjramm™njn �cwn tÑn ce²ra;</v>
<v n="2">ka± paretĞroun aÇtèn e¸ to²v s€bbasin qerapeÀsei aÇtçn, ´na katjgorĞswsin aÇtoÂ.</v>
<v n="3">ka± l™gei tş ‡nqrğpû tş tÑn xjr�n ce²ra �conti, Egeire e¸v tè m™son.</v>
<v n="4">ka± l™gei aÇto²v, Exestin to²v s€bbasin ‡gaqèn poiÒsai Ù kakopoiÒsai, yucÑn sòsai Ù ‡pokte²nai? o³ dš �siğpwn.</v>
<v n="5">ka± peribley€menov aÇtoÁv met@ ìrgÒv, sullupoÀmenov �p± tŞ pwrğsei tÒv kard°av aÇtòn l™gei tş ‡nqrğpû, Ekteinon tÑn ce²ra. ka± �x™teinen ka± ‡pekatest€qj Ó ce±r aÇtoÂ.</v>
<v n="6">ka± �xelqçntev o³ Farisa²oi eÇqÁv met� tòn hJrûdianòn sumboÀlion �d°doun kat@ aÇto êpwv aÇtèn ‡pol™swsin.</v>
<v n="7">Ka± é HIjsoÂv met� tòn maqjtòn aÇto ‡necğrjsen prèv tÑn q€lassan, ka± polÁ plÒqov ‡pè tÒv Galila°av [×koloÀqjsen]; ka± ‡pè tÒv HIouda°av</v>
<v n="8">ka± ‡pè hIerosolÀmwn ka± ‡pè tÒv HIdouma°av ka± p™ran to HIord€nou ka± per± TÀron ka± Sidòna, plÒqov polÀ ‡koÀontev êsa �po°ei Úlqon prèv aÇtçn.</v>
<v n="9">ka± eºpen to²v maqjta²v aÇto ´na ploi€rion proskarterŞ aÇtş di� tèn íclon ´na mÑ ql°bwsin aÇtçn;</v>
<v n="10">polloÁv g�r �qer€peusen, ôste �pip°ptein aÇtş ´na aÇto „ywntai êsoi eºcon m€stigav.</v>
<v n="11">ka± t� pneÀmata t� ‡k€qarta, êtan aÇtèn �qeğroun, pros™pipton aÇtş ka± �krazon l™gontev êti SÁ eº é u³èv to qeoÂ.</v>
<v n="12">ka± poll� �pet°ma aÇto²v ´na mÑ aÇtèn fanerèn poiĞswsin.</v>
<v n="13">Ka± ‡naba°nei e¸v tè írov ka± proskale²tai oÅv Øqelen aÇtçv, ka± ‡pÒlqon prèv aÇtçn.</v>
<v n="14">ka± �po°jsen dğdeka [oÅv ka± ‡postçlouv ÷nçmasen] ´na úsin met@ aÇto ka± ´na ‡post™llÛ aÇtoÁv kjrÀssein</v>
<v n="15">ka± �cein �xous°an �kb€llein t� daimçnia;</v>
<v n="16">[ka± �po°jsen toÁv dğdeka,] ka± �p™qjken ínoma tş S°mwni P™tron,</v>
<v n="17">ka± HI€kwbon tèn to Zebeda°ou ka± HIw€nnjn tèn ‡delfèn to HIakğbou ka± �p™qjken aÇto²v ìnçma[ta] Boanjrg™v ê �stin U³o± BrontÒv;</v>
<v n="18">ka± HAndr™an ka± F°lippon ka± Barqoloma²on ka± Maqqa²on ka± Qwm‚n ka± HI€kwbon tèn to hAlfa°ou ka± Qadda²on ka± S°mwna tèn Kanana²on</v>
<v n="19">ka± HIoÀdan HIskariğq, ëv ka± par™dwken aÇtçn.</v>
<v n="20">Ka± �rcetai e¸v oºkon; ka± sun™rcetai p€lin [é] íclov, ôste mÑ dÀnasqai aÇtoÁv mjdš ˆrton fage²n.</v>
<v n="21">ka± ‡koÀsantev o³ par@ aÇto �xÒlqon kratÒsai aÇtçn; �legon g�r êti �x™stj.</v>
<v n="22">ka± o³ grammate²v o³ ‡pè hIerosolÀmwn katab€ntev �legon êti BeelzeboÁl �cei ka± êti �n tş ˆrconti tòn daimon°wn �kb€llei t� daimçnia.</v>
<v n="23">ka± proskales€menov aÇtoÁv �n parabola²v �legen aÇto²v, Pòv dÀnatai Satan‚v Satan‚n �kb€llein?</v>
<v n="24">ka± ��n basile°a �f@ ›autÑn merisqŞ, oÇ dÀnatai staqÒnai Ó basile°a �ke°nj;</v>
<v n="25">ka± ��n o¸k°a �f@ ›autÑn merisqŞ, oÇ dunĞsetai Ó o¸k°a �ke°nj staqÒnai.</v>
<v n="26">ka± e¸ é Satan‚v ‡n™stj �f@ ›autèn ka± �mer°sqj, oÇ dÀnatai stÒnai ‡ll� t™lov �cei.</v>
<v n="27">‡ll@ oÇ dÀnatai oÇde±v e¸v tÑn o¸k°an to ¸scuro e¸selqñn t� skeÀj aÇto diarp€sai, ��n mÑ pròton tèn ¸scurèn dĞsÛ, ka± tçte tÑn o¸k°an aÇto diarp€sei.</v>
<v n="28">HAmÑn l™gw Ãm²n êti p€nta ‡feqĞsetai to²v u³o²v tòn ‡nqrğpwn t� ƒmartĞmata ka± a³ blasfjm°ai êsa ��n blasfjmĞswsin;</v>
<v n="29">ëv d@ ‰n blasfjmĞsÛ e¸v tè pneÂma tè „gion, oÇk �cei ˆfesin e¸v tèn a¸òna, ‡ll� �nocçv �stin a¸wn°ou ƒmartĞmatov;</v>
<v n="30">êti �legon, PneÂma ‡k€qarton �cei.</v>
<v n="31">Ka± �rcetai Ó mĞtjr aÇto ka± o³ ‡delfo± aÇto ka± �xw stĞkontev ‡p™steilan prèv aÇtèn kaloÂntev aÇtçn.</v>
<v n="32">ka± �k€qjto per± aÇtèn íclov, ka± l™gousin aÇtş, HIdoÁ Ó mĞtjr sou ka± o³ ‡delfo° sou [ka± a³ ‡delfai sou] �xw zjtoÂs°n se.</v>
<v n="33">ka± ‡pokriqe±v aÇto²v l™gei, T°v �stin Ó mĞtjr mou ka± o³ ‡delfo° [mou]?</v>
<v n="34">ka± peribley€menov toÁv per± aÇtèn kÀklû kaqjm™nouv l™gei, Ide Ó mĞtjr mou ka± o³ ‡delfo° mou.</v>
<v n="35">ëv [g�r] ‰n poiĞsÛ tè q™ljma to qeoÂ, oÆtov ‡delfçv mou ka± ‡delfÑ ka± mĞtjr �st°n.</v>
</c>
<c n="4">
<v n="1">Ka± p€lin Ørxato did€skein par� tÑn q€lassan; ka± sun€getai prèv aÇtèn íclov ple²stov, ôste aÇtèn e¸v plo²on �mb€nta kaqÒsqai �n tŞ qal€ssÛ, ka± p‚v é íclov prèv tÑn q€lassan �p± tÒv gÒv Úsan.</v>
<v n="2">ka± �d°dasken aÇtoÁv �n parabola²v poll€ ka± �legen aÇto²v �n tŞ didacŞ aÇtoÂ,</v>
<v n="3">HAkoÀete. ¸doÁ �xÒlqen é spe°rwn spe²rai.</v>
<v n="4">ka± �g™neto �n tş spe°rein ë mšn �pesen par� tÑn édçn, ka± Úlqen t� petein� ka± kat™fagen aÇtç.</v>
<v n="5">ka± ˆllo �pesen �p± tè petròdev êpou oÇk eºcen gÒn pollĞn, ka± eÇqÁv �xan™teilen di� tè mÑ �cein b€qov gÒv;</v>
<v n="6">ka± ête ‡n™teilen é Ôliov �kaumat°sqj ka± di� tè mÑ �cein ¿°zan �xjr€nqj.</v>
<v n="7">ka± ˆllo �pesen e¸v t�v ‡k€nqav, ka± ‡n™bjsan a³ ˆkanqai ka± sun™pnixan aÇtç, ka± karpèn oÇk �dwken.</v>
<v n="8">ka± ˆlla �pesen e¸v tÑn gÒn tÑn kalĞn ka± �d°dou karpèn ‡naba°nonta ka± aÇxançmena ka± �feren Ÿn tri€konta ka± Ÿn ›xĞkonta ka± Ÿn ›katçn.</v>
<v n="9">ka± �legen, ªOv �cei úta ‡koÀein ‡kou™tw.</v>
<v n="10">Ka± ête �g™neto kat� mçnav, ×rğtwn aÇtèn o³ per± aÇtèn sÁn to²v dğdeka t�v parabol€v.</v>
<v n="11">ka± �legen aÇto²v, hUm²n tè mustĞrion d™dotai tÒv basile°av to qeoÂ; �ke°noiv dš to²v �xw �n parabola²v t� p€nta g°netai,</v>
<v n="12">´na
bl™pontev bl™pwsin ka± mÑ ¹dwsin,
ka± ‡koÀontev ‡koÀwsin ka± mÑ suniòsin,
mĞpote �pistr™ywsin ka± ‡feqŞ aÇto²v.</v>
<v n="13">Ka± l™gei aÇto²v, OÇk o¹date tÑn parabolÑn taÀtjn, ka± pòv p€sav t�v parabol�v gnğsesqe?</v>
<v n="14">é spe°rwn tèn lçgon spe°rei.</v>
<v n="15">oÆtoi d™ e¸sin o³ par� tÑn édèn; êpou spe°retai é lçgov, ka± êtan ‡koÀswsin, eÇqÁv �rcetai é Satan‚v ka± a¹rei tèn lçgon tèn �sparm™non e¸v aÇtoÀv.</v>
<v n="16">ka± oÆto° e¸sin o³ �p± t� petrğdj speirçmenoi, o¾ êtan ‡koÀswsin tèn lçgon eÇqÁv met� car‚v lamb€nousin aÇtçn,</v>
<v n="17">ka± oÇk �cousin ¿°zan �n ›auto²v ‡ll� prçskairo° e¸sin, eºta genom™njv ql°yewv Ù diwgmo di� tèn lçgon eÇqÁv skandal°zontai</v>
<v n="18">ka± ˆlloi e¸s±n o³ e¸v t�v ‡k€nqav speirçmenoi; oÆto° e¸sin o³ tèn lçgon ‡koÀsantev,</v>
<v n="19">ka± a³ m™rimnai to a¸ònov ka± Ó ‡p€tj to ploÀtou ka± a³ per± t� loip� �piqum°ai e¸sporeuçmenai sumpn°gousin tèn lçgon ka± ˆkarpov g°netai.</v>
<v n="20">ka± �ke²no° e¸sin o³ �p± tÑn gÒn tÑn kalÑn spar™ntev, o´tinev ‡koÀousin tèn lçgon ka± parad™contai ka± karpoforoÂsin Ÿn tri€konta ka± Ÿn ›xĞkonta ka± Ÿn ›katçn.</v>
<v n="21">Ka± �legen aÇto²v, MĞti �rcetai é lÀcnov ´na Ãpè tèn mçdion teqŞ Ù Ãpè tÑn kl°njn? oÇc ´na �p± tÑn lucn°an teqŞ?</v>
<v n="22">oÇ g€r �stin kruptèn ��n mÑ ´na fanerwqŞ, oÇdš �g™neto ‡pçkrufon ‡ll@ ´na �lqÛ e¸v fanerçn.</v>
<v n="23">e¹ tiv �cei úta ‡koÀein ‡kou™tw.</v>
<v n="24">Ka± �legen aÇto²v, Bl™pete t° ‡koÀete. �n £ m™trû metre²te metrjqĞsetai Ãm²n ka± prosteqĞsetai Ãm²n.</v>
<v n="25">ëv g�r �cei, doqĞsetai aÇtş; ka± ëv oÇk �cei, ka± ë �cei ‡rqĞsetai ‡p@ aÇtoÂ.</v>
<v n="26">Ka± �legen, OÄtwv �st±n Ó basile°a to qeo óv ˆnqrwpov b€lÛ tèn spçron �p± tÒv gÒv</v>
<v n="27">ka± kaqeÀdÛ ka± �ge°rjtai nÀkta ka± Óm™ran, ka± é spçrov blast� ka± mjkÀnjtai óv oÇk oºden aÇtçv.</v>
<v n="28">aÇtom€tj Ó gÒ karpofore², pròton cçrton eºta st€cun eºta plĞrj[v] s²ton �n tş st€cu».</v>
<v n="29">êtan dš parado² é karpçv, eÇqÁv ‡post™llei tè dr™panon, êti par™stjken é qerismçv.</v>
<v n="30">Ka± �legen, Pòv émoiğswmen tÑn basile°an to qeo ٠�n t°ni aÇtÑn parabolŞ qòmen?</v>
<v n="31">óv kçkkû sin€pewv, ëv êtan sparŞ �p± tÒv gÒv, mikrçteron În p€ntwn tòn sperm€twn tòn �p± tÒv gÒv,</v>
<v n="32">ka± êtan sparŞ, ‡naba°nei ka± g°netai me²zon p€ntwn tòn lac€nwn ka± poie² kl€douv meg€louv, ôste dÀnasqai Ãpè tÑn ski�n aÇto t� petein� to oÇrano kataskjnoÂn.</v>
<v n="33">Ka± toiaÀtaiv parabola²v polla²v �l€lei aÇto²v tèn lçgon kaqñv ×dÀnanto ‡koÀein;</v>
<v n="34">cwr±v dš parabolÒv oÇk �l€lei aÇto²v, kat@ ¸d°an dš to²v ¸d°oiv maqjta²v �p™luen p€nta.</v>
<v n="35">Ka± l™gei aÇto²v �n �ke°nÛ tŞ Óm™r‹ ìy°av genom™njv, Di™lqwmen e¸v tè p™ran.</v>
<v n="36">ka± ‡f™ntev tèn íclon paralamb€nousin aÇtèn óv Ún �n tş plo°û, ka± ˆlla plo²a Ún met@ aÇtoÂ.</v>
<v n="37">ka± g°netai la²lay meg€lj ‡n™mou ka± t� kÀmata �p™ballen e¸v tè plo²on, ôste Ødj gem°zesqai tè plo²on.</v>
<v n="38">ka± aÇtèv Ún �n tŞ prÀmnÛ �p± tè proskef€laion kaqeÀdwn. ka± �ge°rousin aÇtèn ka± l™gousin aÇtş, Did€skale, oÇ m™lei soi êti ‡pollÀmeqa?</v>
<v n="39">ka± diegerqe±v �pet°mjsen tş ‡n™mû ka± eºpen tŞ qal€ssÛ, Siğpa, pef°mwso. ka± �kçpasen é ˆnemov ka± �g™neto galĞnj meg€lj.</v>
<v n="40">ka± eºpen aÇto²v, T° deilo° �ste? oÈpw �cete p°stin?</v>
<v n="41">ka± �fobĞqjsan fçbon m™gan ka± �legon prèv ‡llĞlouv, T°v ˆra oÆtçv �stin êti ka± é ˆnemov ka± Ó q€lassa ÃpakoÀei aÇtş?</v>
</c>
<c n="5">
<v n="1">Ka± Úlqon e¸v tè p™ran tÒv qal€ssjv e¸v tÑn cğran tòn Gerasjnòn.</v>
<v n="2">ka± �xelqçntov aÇto �k to plo°ou eÇqÁv ÃpĞntjsen aÇtş �k tòn mnjme°wn ˆnqrwpov �n pneÀmati ‡kaq€rtû,</v>
<v n="3">ëv tÑn kato°kjsin eºcen �n to²v mnĞmasin, ka± oÇdš ƒlÀsei oÇk™ti oÇde±v �dÀnato aÇtèn dÒsai</v>
<v n="4">di� tè aÇtèn poll€kiv p™daiv ka± ƒlÀsesin ded™sqai ka± diesp€sqai Ãp@ aÇto t�v ƒlÀseiv ka± t�v p™dav suntetr²fqai, ka± oÇde±v ¹scuen aÇtèn dam€sai;</v>
<v n="5">ka± di� pantèv nuktèv ka± Óm™rav �n to²v mnĞmasin ka± �n to²v íresin Ún kr€zwn ka± katakçptwn ›autèn l°qoiv.</v>
<v n="6">ka± ¸dñn tèn HIjsoÂn ‡pè makrçqen �dramen ka± prosekÀnjsen aÇtş</v>
<v n="7">ka± kr€xav fwnŞ meg€lÛ l™gei, T° �mo± ka± so°, HIjso u³š to qeo to Ãy°stou? érk°zw se tèn qeçn, mĞ me basan°sÛv.</v>
<v n="8">�legen g�r aÇtş, Exelqe tè pneÂma tè ‡k€qarton �k to ‡nqrğpou.</v>
<v n="9">ka± �pjrğta aÇtçn, T° ínom€ soi? ka± l™gei aÇtş, Legiñn ínom€ moi, êti pollo° �smen.</v>
<v n="10">ka± parek€lei aÇtèn poll� ´na mÑ aÇt� ‡poste°lÛ �xw tÒv cğrav.</v>
<v n="11">¯Jn dš �ke² prèv tş írei ‡g™lj co°rwn meg€lj boskom™nj;</v>
<v n="12">ka± parek€lesan aÇtèn l™gontev, P™myon Óm‚v e¸v toÁv co°rouv, ´na e¸v aÇtoÁv e¸s™lqwmen.</v>
<v n="13">ka± �p™treyen aÇto²v. ka± �xelqçnta t� pneÀmata t� ‡k€qarta e¸sÒlqon e¸v toÁv co°rouv, ka± ôrmjsen Ó ‡g™lj kat� to krjmno e¸v tÑn q€lassan, óv disc°lioi, ka± �pn°gonto �n tŞ qal€ssÛ.</v>
<v n="14">ka± o³ bçskontev aÇtoÁv �fugon ka± ‡pĞggeilan e¸v tÑn pçlin ka± e¸v toÁv ‡groÀv; ka± Úlqon ¸de²n t° �stin tè gegonçv</v>
<v n="15">ka± �rcontai prèv tèn HIjsoÂn ka± qewroÂsin tèn daimonizçmenon kaqĞmenon ³matism™non ka± swfronoÂnta, tèn �scjkçta tèn legiòna, ka± �fobĞqjsan.</v>
<v n="16">ka± dijgĞsanto aÇto²v o³ ¸dçntev pòv �g™neto tş daimonizom™nû ka± per± tòn co°rwn.</v>
<v n="17">ka± Ørxanto parakale²n aÇtèn ‡pelqe²n ‡pè tòn ér°wn aÇtòn.</v>
<v n="18">ka± �mba°nontov aÇto e¸v tè plo²on parek€lei aÇtèn é daimonisqe±v ´na met@ aÇto æ.</v>
<v n="19">ka± oÇk ‡fÒken aÇtçn, ‡ll� l™gei aÇtş, ©Upage e¸v tèn oºkçn sou prèv toÁv soÀv ka± ‡p€ggeilon aÇto²v êsa é kÀriçv soi pepo°jken ka± ×l™js™n se.</v>
<v n="20">ka± ‡pÒlqen ka± Ørxato kjrÀssein �n tŞ Dekapçlei êsa �po°jsen aÇtş é HIjsoÂv, ka± p€ntev �qaÀmazon.</v>
<v n="21">Ka± diaper€santov to HIjso [�n tş plo°û] p€lin e¸v tè p™ran sunĞcqj íclov polÁv �p@ aÇtçn, ka± Ún par� tÑn q€lassan.</v>
<v n="22">ka± �rcetai eµv tòn ‡rcisunagğgwn, ìnçmati HI€»rov, ka± ¸dñn aÇtèn p°ptei prèv toÁv pçdav aÇtoÂ</v>
<v n="23">ka± parakale² aÇtèn poll� l™gwn êti Tè qug€triçn mou �sc€twv �cei, ´na �lqñn �piqŞv t�v ce²rav aÇtŞ ´na swqŞ ka± zĞsÛ.</v>
<v n="24">ka± ‡pÒlqen met@ aÇtoÂ.
Ka± ×koloÀqei aÇtş íclov polÀv ka± sun™qlibon aÇtçn.</v>
<v n="25">ka± gunÑ oÊsa �n ¿Àsei a´matov dğdeka �tj</v>
<v n="26">ka± poll� paqoÂsa Ãpè pollòn ¸atròn ka± dapanĞsasa t� par@ aÇtÒv p€nta ka± mjdšn ÷feljqe²sa ‡ll� m‚llon e¸v tè ce²ron �lqoÂsa,</v>
<v n="27">‡koÀsasa per± to HIjsoÂ, �lqoÂsa �n tş íclû ípisqen Ôyato to ³mat°ou aÇtoÂ;</v>
<v n="28">�legen g�r êti HE�n „ywmai k‰n tòn ³mat°wn aÇto swqĞsomai.</v>
<v n="29">ka± eÇqÁv �xjr€nqj Ó pjgÑ to a´matov aÇtÒv ka± �gnw tş sğmati êti ¹atai ‡pè tÒv m€stigov.</v>
<v n="30">ka± eÇqÁv é HIjsoÂv �pignoÁv �n ›autş tÑn �x aÇto dÀnamin �xelqoÂsan �pistrafe±v �n tş íclû �legen, T°v mou Ôyato tòn ³mat°wn?</v>
<v n="31">ka± �legon aÇtş o³ maqjta± aÇtoÂ, Bl™peiv tèn íclon sunql°bont€ se, ka± l™geiv, T°v mou Ôyato?</v>
<v n="32">ka± periebl™peto ¸de²n tÑn toÂto poiĞsasan.</v>
<v n="33">Ó dš gunÑ fobjqe²sa ka± tr™mousa, e¸du²a ë g™gonen aÇtŞ, Úlqen ka± pros™pesen aÇtş ka± eºpen aÇtş p‚san tÑn ‡lĞqeian.</v>
<v n="34">é dš eºpen aÇtŞ, Qug€tjr, Ó p°stiv sou s™swk™n se; Äpage e¸v e¸rĞnjn ka± ¹sqi ÃgiÑv ‡pè tÒv m€stigçv sou.</v>
<v n="35">Eti aÇto laloÂntov �rcontai ‡pè to ‡rcisunagğgou l™gontev êti hJ qug€tjr sou ‡p™qanen; t° �ti skÀlleiv tèn did€skalon?</v>
<v n="36">é dš HIjsoÂv parakoÀsav tèn lçgon laloÀmenon l™gei tş ‡rcisunagğgû, MÑ foboÂ, mçnon p°steue.</v>
<v n="37">ka± oÇk ‡fÒken oÇd™na met@ aÇto sunakolouqÒsai e¸ mÑ tèn P™tron ka± HI€kwbon ka± HIw€nnjn tèn ‡delfèn HIakğbou.</v>
<v n="38">ka± �rcontai e¸v tèn oºkon to ‡rcisunagğgou, ka± qewre² qçrubon ka± kla°ontav ka± ‡lal€zontav poll€,</v>
<v n="39">ka± e¸selqñn l™gei aÇto²v, T° qorube²sqe ka± kla°ete? tè paid°on oÇk ‡p™qanen ‡ll� kaqeÀdei.</v>
<v n="40">ka± kateg™lwn aÇtoÂ. aÇtèv dš �kbalñn p€ntav paralamb€nei tèn pat™ra to paid°ou ka± tÑn mjt™ra ka± toÁv met@ aÇtoÂ, ka± e¸sporeÀetai êpou Ún tè paid°on.</v>
<v n="41">ka± kratĞsav tÒv ceirèv to paid°ou l™gei aÇtŞ, Taliqa koum, ê �stin meqermjneuçmenon Tè kor€sion, so± l™gw, �geire.</v>
<v n="42">ka± eÇqÁv ‡n™stj tè kor€sion ka± periep€tei; Ún g�r �tòn dğdeka. ka± �x™stjsan [eÇqÁv] �kst€sei meg€lÛ.</v>
<v n="43">ka± dieste°lato aÇto²v poll� ´na mjde±v gno² toÂto, ka± eºpen doqÒnai aÇtŞ fage²n.</v>
</c>
<c n="6">
<v n="1">Ka± �xÒlqen �ke²qen ka± �rcetai e¸v tÑn patr°da aÇtoÂ, ka± ‡kolouqoÂsin aÇtş o³ maqjta± aÇtoÂ.</v>
<v n="2">ka± genom™nou sabb€tou Ørxato did€skein �n tŞ sunagwgŞ, ka± pollo± ‡koÀontev �xeplĞssonto l™gontev, Pçqen toÀtû taÂta, ka± t°v Ó sof°a Ó doqe²sa toÀtû, ka± a³ dun€meiv toiaÂtai di� tòn ceiròn aÇto ginçmenai?</v>
<v n="3">oÇc oÆtçv �stin é t™ktwn, é u³èv tÒv Mar°av ka± ‡delfèv HIakğbou ka± HIwsÒtov ka± HIoÀda ka± S°mwnov? ka± oÇk e¸s±n a³ ‡delfa± aÇto öde prèv Óm‚v? ka± �skandal°zonto �n aÇtş.</v>
<v n="4">ka± �legen aÇto²v é HIjsoÂv êti OÇk �stin profĞtjv ˆtimov e¸ mÑ �n tŞ patr°di aÇto ka± �n to²v suggeneÂsin aÇto ka± �n tŞ o¸k°‹ aÇtoÂ.</v>
<v n="5">ka± oÇk �dÀnato �ke² poiÒsai oÇdem°an dÀnamin, e¸ mÑ ìl°goiv ‡rrğstoiv �piqe±v t�v ce²rav �qer€peusen.</v>
<v n="6">ka± �qaÀmazen di� tÑn ‡pist°an aÇtòn.
Ka± periÒgen t�v kğmav kÀklû did€skwn.</v>
<v n="7">ka± proskale²tai toÁv dğdeka ka± Ørxato aÇtoÁv ‡post™llein dÀo dÀo ka± �d°dou aÇto²v �xous°an tòn pneum€twn tòn ‡kaq€rtwn,</v>
<v n="8">ka± parĞggeilen aÇto²v ´na mjdšn a¹rwsin e¸v édèn e¸ mÑ ¿€bdon mçnon, mÑ ˆrton, mÑ pĞran, mÑ e¸v tÑn zğnjn calkçn,</v>
<v n="9">‡ll� Ãpodedem™nouv sand€lia, ka± mÑ �ndÀsjsqe dÀo citònav.</v>
<v n="10">ka± �legen aÇto²v, ©Opou ��n e¸s™lqjte e¸v o¸k°an, �ke² m™nete œwv ‰n �x™lqjte �ke²qen.</v>
<v n="11">ka± ëv ‰n tçpov mÑ d™xjtai Ãm‚v mjdš ‡koÀswsin Ãmòn, �kporeuçmenoi �ke²qen �ktin€xate tèn coÂn tèn Ãpok€tw tòn podòn Ãmòn e¸v martÀrion aÇto²v.</v>
<v n="12">Ka± �xelqçntev �kĞruxan ´na metanoòsin,</v>
<v n="13">ka± daimçnia poll� �x™ballon, ka± Øleifon �la°û polloÁv ‡rrğstouv ka± �qer€peuon.</v>
<v n="14">Ka± Økousen é basileÁv hJrüdjv, fanerèn g�r �g™neto tè ínoma aÇtoÂ, ka± �legon êti HIw€nnjv é bapt°zwn �gĞgertai �k nekròn ka± di� toÂto �nergoÂsin a³ dun€meiv �n aÇtş.</v>
<v n="15">ˆlloi dš �legon êti HJl°av �st°n; ˆlloi dš �legon êti profĞtjv óv eµv tòn profjtòn.</v>
<v n="16">‡koÀsav dš é hJrüdjv �legen, ªOn �gñ ‡pekef€lisa HIw€nnjn, oÆtov ×g™rqj.</v>
<v n="17">AÇtèv g�r é hJrüdjv ‡poste°lav �kr€tjsen tèn HIw€nnjn ka± �djsen aÇtèn �n fulakŞ di� hJrûdi€da tÑn guna²ka Fil°ppou to ‡delfo aÇtoÂ, êti aÇtÑn �g€mjsen;</v>
<v n="18">�legen g�r é HIw€nnjv tş hJrüdÛ êti OÇk �xest°n soi �cein tÑn guna²ka to ‡delfo sou.</v>
<v n="19">Ó dš hJrûdi�v �ne²cen aÇtş ka± Øqelen aÇtèn ‡pokte²nai, ka± oÇk ×dÀnato;</v>
<v n="20">é g�r hJrüdjv �fobe²to tèn HIw€nnjn, e¸dñv aÇtèn ˆndra d°kaion ka± „gion, ka± sunetĞrei aÇtçn, ka± ‡koÀsav aÇto poll� ×pçrei, ka± Ód™wv aÇto Økouen.</v>
<v n="21">Ka± genom™njv Óm™rav eÇka°rou ête hJrüdjv to²v genes°oiv aÇto de²pnon �po°jsen to²v megist‚sin aÇto ka± to²v cili€rcoiv ka± to²v prğtoiv tÒv Galila°av,</v>
<v n="22">ka± e¸selqoÀsjv tÒv qugatrèv aÇto hJrûdi€dov ka± ìrcjsam™njv Øresen tş hJrüdÛ ka± to²v sunanakeim™noiv. eºpen é basileÁv tş koras°û, A¹tjsçn me ë ��n q™lÛv, ka± dğsw soi;</v>
<v n="23">ka± ømosen aÇtŞ [poll€], ©O ti �€n me a¸tĞsÛv dğsw soi œwv Óm°souv tÒv basile°av mou.</v>
<v n="24">ka± �xelqoÂsa eºpen tŞ mjtr± aÇtÒv, T° a¸tĞswmai? Ó dš eºpen, TÑn kefalÑn HIw€nnou to bapt°zontov.</v>
<v n="25">ka± e¸selqoÂsa eÇqÁv met� spoudÒv prèv tèn basil™a ãtĞsato l™gousa, Q™lw ´na �xautÒv dşv moi �p± p°naki tÑn kefalÑn HIw€nnou to baptistoÂ.</v>
<v n="26">ka± per°lupov gençmenov é basileÁv di� toÁv êrkouv ka± toÁv ‡nakeim™nouv oÇk ×q™ljsen ‡qetÒsai aÇtĞn;</v>
<v n="27">ka± eÇqÁv ‡poste°lav é basileÁv spekoul€tora �p™taxen �n™gkai tÑn kefalÑn aÇtoÂ. ka± ‡pelqñn ‡pekef€lisen aÇtèn �n tŞ fulakŞ</v>
<v n="28">ka± Ønegken tÑn kefalÑn aÇto �p± p°naki ka± �dwken aÇtÑn tş koras°û, ka± tè kor€sion �dwken aÇtÑn tŞ mjtr± aÇtÒv.</v>
<v n="29">ka± ‡koÀsantev o³ maqjta± aÇto Úlqon ka± Úran tè ptòma aÇto ka± �qjkan aÇtè �n mnjme°û.</v>
<v n="30">Ka± sun€gontai o³ ‡pçstoloi prèv tèn HIjsoÂn ka± ‡pĞggeilan aÇtş p€nta êsa �po°jsan ka± êsa �d°daxan.</v>
<v n="31">ka± l™gei aÇto²v, DeÂte Ãme²v aÇto± kat@ ¸d°an e¸v �rjmon tçpon ka± ‡napaÀsasqe ìl°gon. Úsan g�r o³ �rcçmenoi ka± o³ Ãp€gontev pollo°, ka± oÇdš fage²n eÇka°roun.</v>
<v n="32">ka± ‡pÒlqon �n tş plo°û e¸v �rjmon tçpon kat@ ¸d°an.</v>
<v n="33">ka± eºdon aÇtoÁv Ãp€gontav ka± �p™gnwsan pollo° ka± pezŞ ‡pè pasòn tòn pçlewn sun™dramon �ke² ka± proÒlqon aÇtoÀv.</v>
<v n="34">ka± �xelqñn eºden polÁn íclon ka± �splagcn°sqj �p@ aÇtoÁv, êti Úsan óv prçbata mÑ �conta poim™na, ka± Ørxato did€skein aÇtoÁv poll€.</v>
<v n="35">Ka± Ødj ôrav pollÒv genom™njv proselqçntev aÇtş o³ maqjta± aÇto �legon êti HErĞmçv �stin é tçpov ka± Ødj ôra pollĞ;</v>
<v n="36">‡pçluson aÇtoÀv, ´na ‡pelqçntev e¸v toÁv kÀklû ‡groÁv ka± kğmav ‡gor€swsin ›auto²v t° f€gwsin.</v>
<v n="37">é dš ‡pokriqe±v eºpen aÇto²v, Dçte aÇto²v Ãme²v fage²n. ka± l™gousin aÇtş, HApelqçntev ‡gor€swmen djnar°wn diakos°wn ˆrtouv ka± dğsomen aÇto²v fage²n?</v>
<v n="38">é dš l™gei aÇto²v, Pçsouv ˆrtouv �cete? Ãp€gete ¹dete. ka± gnçntev l™gousin, P™nte, ka± dÀo ¸cqÀav.</v>
<v n="39">ka± �p™taxen aÇto²v ‡nakl²nai p€ntav sumpçsia sumpçsia �p± tş clwrş cçrtû.</v>
<v n="40">ka± ‡n™pesan prasia± prasia± kat� ›katèn ka± kat� pentĞkonta.</v>
<v n="41">ka± labñn toÁv p™nte ˆrtouv ka± toÁv dÀo ¸cqÀav ‡nabl™yav e¸v tèn oÇranèn eÇlçgjsen ka± kat™klasen toÁv ˆrtouv ka± �d°dou to²v maqjta²v [aÇtoÂ] ´na paratiqòsin aÇto²v, ka± toÁv dÀo ¸cqÀav �m™risen p‚sin.</v>
<v n="42">ka± �fagon p€ntev ka± �cort€sqjsan,</v>
<v n="43">ka± Úran kl€smata dğdeka kof°nwn pljrğmata ka± ‡pè tòn ¸cqÀwn.</v>
<v n="44">ka± Úsan o³ fagçntev [toÁv ˆrtouv] pentakisc°lioi ˆndrev.</v>
<v n="45">Ka± eÇqÁv ×n€gkasen toÁv maqjt�v aÇto �mbÒnai e¸v tè plo²on ka± pro€gein e¸v tè p™ran prèv Bjqsa»d€n, œwv aÇtèv ‡polÀei tèn íclon.</v>
<v n="46">ka± ‡potax€menov aÇto²v ‡pÒlqen e¸v tè írov proseÀxasqai.</v>
<v n="47">ka± ìy°av genom™njv Ún tè plo²on �n m™sû tÒv qal€ssjv, ka± aÇtèv mçnov �p± tÒv gÒv.</v>
<v n="48">ka± ¸dñn aÇtoÁv basanizom™nouv �n tş �laÀnein, Ún g�r é ˆnemov �nant°ov aÇto²v, per± tet€rtjn fulakÑn tÒv nuktèv �rcetai prèv aÇtoÁv peripatòn �p± tÒv qal€ssjv; ka± Øqelen parelqe²n aÇtoÀv.</v>
<v n="49">o³ dš ¸dçntev aÇtèn �p± tÒv qal€ssjv peripatoÂnta �doxan êti f€ntasm€ �stin, ka± ‡n™kraxan</v>
<v n="50">p€ntev g�r aÇtèn eºdon ka± �tar€cqjsan. é dš eÇqÁv �l€ljsen met@ aÇtòn, ka± l™gei aÇto²v, Qarse²te, �gğ e¸mi; mÑ fobe²sqe.</v>
<v n="51">ka± ‡n™bj prèv aÇtoÁv e¸v tè plo²on ka± �kçpasen é ˆnemov, ka± l°an [�k perissoÂ] �n ›auto²v �x°stanto;</v>
<v n="52">oÇ g�r sunÒkan �p± to²v ˆrtoiv, ‡ll@ Ún aÇtòn Ó kard°a pepwrwm™nj.</v>
<v n="53">Ka± diaper€santev �p± tÑn gÒn Úlqon e¸v Gennjsaršt ka± proswrm°sqjsan.</v>
<v n="54">ka± �xelqçntwn aÇtòn �k to plo°ou eÇqÁv �pignçntev aÇtèn</v>
<v n="55">peri™dramon êljn tÑn cğran �ke°njn ka± Ørxanto �p± to²v krab€ttoiv toÁv kakòv �contav perif™rein êpou Økouon êti �st°n.</v>
<v n="56">ka± êpou ‰n e¸seporeÀeto e¸v kğmav Ù e¸v pçleiv Ù e¸v ‡groÁv, �n ta²v ‡gora²v �t°qesan toÁv ‡sqenoÂntav ka± parek€loun aÇtèn ´na k‰n to krasp™dou to ³mat°ou aÇto „ywntai; ka± êsoi ‰n Ôyanto aÇto �süzonto.</v>
</c>
<c n="7">
<v n="1">Ka± sun€gontai prèv aÇtèn o³ Farisa²oi ka° tinev tòn grammat™wn �lqçntev ‡pè hIerosolÀmwn.</v>
<v n="2">ka± ¸dçntev tin�v tòn maqjtòn aÇto êti koina²v cers°n, toÂt@ �stin ‡n°ptoiv, �sq°ousin toÁv ˆrtouv</v>
<v n="3">- o³ g�r Farisa²oi ka± p€ntev o³ HIouda²oi ��n mÑ pugmŞ n°ywntai t�v ce²rav oÇk �sq°ousin, kratoÂntev tÑn par€dosin tòn presbut™rwn,</v>
<v n="4">ka± ‡p@ ‡gor‚v ��n mÑ bapt°swntai oÇk �sq°ousin, ka± ˆlla poll€ �stin … par™labon krate²n, baptismoÁv potjr°wn ka± xestòn ka± calk°wn [ka± klinòn] -</v>
<v n="5">ka± �perwtòsin aÇtèn o³ Farisa²oi ka± o³ grammate²v, Di� t° oÇ peripatoÂsin o³ maqjta° sou kat� tÑn par€dosin tòn presbut™rwn, ‡ll� koina²v cers±n �sq°ousin tèn ˆrton?</v>
<v n="6">é dš eºpen aÇto²v, Kalòv �profĞteusen HJsa¼av per± Ãmòn tòn Ãpokritòn, óv g™graptai [êti]
OÆtov é laèv to²v ce°les°n me tim�,
Ó dš kard°a aÇtòn pçrrw ‡p™cei ‡p@ �moÂ;</v>
<v n="7">m€tjn dš s™bonta° me
did€skontev didaskal°av �nt€lmata ‡nqrğpwn.</v>
<v n="8">‡f™ntev tÑn �ntolÑn to qeo krate²te tÑn par€dosin tòn ‡nqrğpwn.</v>
<v n="9">Ka± �legen aÇto²v, Kalòv ‡qete²te tÑn �ntolÑn to qeoÂ, ´na tÑn par€dosin Ãmòn stĞsjte.</v>
<v n="10">MwËsÒv g�r eºpen, T°ma tèn pat™ra sou ka± tÑn mjt™ra sou, ka°, hO kakologòn pat™ra Ù mjt™ra qan€tû teleut€tw.</v>
<v n="11">Ãme²v dš l™gete, HE�n e¹pÛ ˆnqrwpov tş patr± Ù tŞ mjtr°, Korb‚n, ê �stin, Dòron, ë ��n �x �mo ÷feljqŞv,</v>
<v n="12">oÇk™ti ‡f°ete aÇtèn oÇdšn poiÒsai tş patr± Ù tŞ mjtr°,</v>
<v n="13">‡kuroÂntev tèn lçgon to qeo tŞ paradçsei Ãmòn â paredğkate; ka± parçmoia toiaÂta poll� poie²te.</v>
<v n="14">Ka± proskales€menov p€lin tèn íclon �legen aÇto²v, HAkoÀsat™ mou p€ntev ka± sÀnete.</v>
<v n="15">oÇd™n �stin �xwqen to ‡nqrğpou e¸sporeuçmenon e¸v aÇtèn ë dÀnatai koinòsai aÇtçn, ‡ll� t� �k to ‡nqrğpou �kporeuçmen€ �stin t� koinoÂnta tèn ˆnqrwpon.</v>
<v n="16"></v><v n="17">Ka± ête e¸sÒlqen e¸v oºkon ‡pè to íclou, �pjrğtwn aÇtèn o³ maqjta± aÇto tÑn parabolĞn.</v>
<v n="18">ka± l™gei aÇto²v, OÄtwv ka± Ãme²v ‡sÀneto° �ste? oÇ noe²te êti p‚n tè �xwqen e¸sporeuçmenon e¸v tèn ˆnqrwpon oÇ dÀnatai aÇtèn koinòsai</v>
<v n="19">êti oÇk e¸sporeÀetai aÇto e¸v tÑn kard°an ‡ll@ e¸v tÑn koil°an, ka± e¸v tèn ‡fedròna �kporeÀetai, kaqar°zwn p€nta t� brğmata?</v>
<v n="20">�legen dš êti Tè �k to ‡nqrğpou �kporeuçmenon, �ke²no koino² tèn ˆnqrwpon.</v>
<v n="21">�swqen g�r �k tÒv kard°av tòn ‡nqrğpwn o³ dialogismo± o³ kako± �kporeÀontai, porne²ai, klopa°, fçnoi,</v>
<v n="22">moice²ai, pleonex°ai, ponjr°ai, dçlov, ‡s™lgeia, ìfqalmèv ponjrçv, blasfjm°a, Ãperjfan°a, ‡frosÀnj;</v>
<v n="23">p€nta taÂta t� ponjr� �swqen �kporeÀetai ka± koino² tèn ˆnqrwpon.</v>
<v n="24">HEke²qen dš ‡nast�v ‡pÒlqen e¸v t� êria TÀrou. ka± e¸selqñn e¸v o¸k°an oÇd™na Øqelen gnònai, ka± oÇk ×dunĞqj laqe²n;</v>
<v n="25">‡ll@ eÇqÁv ‡koÀsasa gunÑ per± aÇtoÂ, Öv eºcen tè qug€trion aÇtÒv pneÂma ‡k€qarton, �lqoÂsa pros™pesen prèv toÁv pçdav aÇtoÂ;</v>
<v n="26">Ó dš gunÑ Ún hElljn°v, Surofoin°kissa tş g™nei; ka± ×rğta aÇtèn ´na tè daimçnion �kb€lÛ �k tÒv qugatrèv aÇtÒv.</v>
<v n="27">ka± �legen aÇtŞ, Afev pròton cortasqÒnai t� t™kna, oÇ g€r �stin kalèn labe²n tèn ˆrton tòn t™knwn ka± to²v kunar°oiv bale²n.</v>
<v n="28">Ó dš ‡pekr°qj ka± l™gei aÇtş, KÀrie, ka± t� kun€ria Ãpok€tw tÒv trap™zjv �sq°ousin ‡pè tòn yic°wn tòn paid°wn.</v>
<v n="29">ka± eºpen aÇtŞ, Di� toÂton tèn lçgon Äpage, �xelĞluqen �k tÒv qugatrçv sou tè daimçnion.</v>
<v n="30">ka± ‡pelqoÂsa e¸v tèn oºkon aÇtÒv eÆren tè paid°on bebljm™non �p± tÑn kl°njn ka± tè daimçnion �xeljluqçv.</v>
<v n="31">Ka± p€lin �xelqñn �k tòn ér°wn TÀrou Úlqen di� Sidònov e¸v tÑn q€lassan tÒv Galila°av ‡n� m™son tòn ér°wn Dekapçlewv.</v>
<v n="32">ka± f™rousin aÇtş kwfèn ka± mogil€lon ka± parakaloÂsin aÇtèn ´na �piqŞ aÇtş tÑn ce²ra.</v>
<v n="33">ka± ‡polabçmenov aÇtèn ‡pè to íclou kat@ ¸d°an �balen toÁv daktÀlouv aÇto e¸v t� úta aÇto ka± ptÀsav Ôyato tÒv glğssjv aÇtoÂ,</v>
<v n="34">ka± ‡nabl™yav e¸v tèn oÇranèn �st™naxen ka± l™gei aÇtş, Effaqa, ê �stin, Diano°cqjti.</v>
<v n="35">ka± [eÇq™wv] ×no°gjsan aÇto a³ ‡koa°, ka± �lÀqj é desmèv tÒv glğssjv aÇto ka± �l€lei ìrqòv.</v>
<v n="36">ka± dieste°lato aÇto²v ´na mjden± l™gwsin; êson dš aÇto²v diest™lleto, aÇto± m‚llon perissçteron �kĞrusson.</v>
<v n="37">ka± Ãperperissòv �xeplĞssonto l™gontev, Kalòv p€nta pepo°jken, ka± toÁv kwfoÁv poie² ‡koÀein ka± [toÁv] ‡l€louv lale²n.</v>
</c>
<c n="8">
<v n="1">HEn �ke°naiv ta²v Óm™raiv p€lin pollo íclou íntov ka± mÑ �cçntwn t° f€gwsin, proskales€menov toÁv maqjt�v l™gei aÇto²v,</v>
<v n="2">Splagcn°zomai �p± tèn íclon, êti Ødj Óm™rai tre²v prosm™nous°n moi ka± oÇk �cousin t° f€gwsin;</v>
<v n="3">ka± ��n ‡polÀsw aÇtoÁv nĞsteiv e¸v oºkon aÇtòn, �kluqĞsontai �n tŞ édş; ka° tinev aÇtòn ‡pè makrçqen Ôkasin.</v>
<v n="4">ka± ‡pekr°qjsan aÇtş o³ maqjta± aÇto êti Pçqen toÀtouv dunĞseta° tiv öde cort€sai ˆrtwn �p@ �rjm°av?</v>
<v n="5">ka± ×rğta aÇtoÀv, Pçsouv �cete ˆrtouv? o³ dš eºpan, hEpt€.</v>
<v n="6">ka± paragg™llei tş íclû ‡napese²n �p± tÒv gÒv; ka± labñn toÁv ›pt� ˆrtouv eÇcaristĞsav �klasen ka± �d°dou to²v maqjta²v aÇto ´na paratiqòsin, ka± par™qjkan tş íclû.</v>
<v n="7">ka± eºcon ¸cqÀdia ìl°ga; ka± eÇlogĞsav aÇt� eºpen ka± taÂta paratiq™nai.</v>
<v n="8">ka± �fagon ka± �cort€sqjsan, ka± Úran perisseÀmata klasm€twn ›pt� spur°dav.</v>
<v n="9">Úsan dš óv tetrakisc°lioi. ka± ‡p™lusen aÇtoÀv.</v>
<v n="10">Ka± eÇqÁv �mb�v e¸v tè plo²on met� tòn maqjtòn aÇto Úlqen e¸v t� m™rj Dalmanouq€.</v>
<v n="11">Ka± �xÒlqon o³ Farisa²oi ka± Ørxanto suzjte²n aÇtş, zjtoÂntev par@ aÇto sjme²on ‡pè to oÇranoÂ, peir€zontev aÇtçn.</v>
<v n="12">ka± ‡nasten€xav tş pneÀmati aÇto l™gei, T° Ó gene� aÄtj zjte² sjme²on? ‡mÑn l™gw Ãm²n, e¸ doqĞsetai tŞ gene� taÀtÛ sjme²on.</v>
<v n="13">ka± ‡fe±v aÇtoÁv p€lin �mb�v ‡pÒlqen e¸v tè p™ran.</v>
<v n="14">Ka± �pel€qonto labe²n ˆrtouv ka± e¸ mÑ œna ˆrton oÇk eºcon meq@ ›autòn �n tş plo°û.</v>
<v n="15">ka± diest™lleto aÇto²v l™gwn, hOr‚te, bl™pete ‡pè tÒv zÀmjv tòn Farisa°wn ka± tÒv zÀmjv hJrüdou.</v>
<v n="16">ka± dielog°zonto prèv ‡llĞlouv êti HAr'touv oÇk �cousin.</v>
<v n="17">ka± gnoÁv l™gei aÇto²v, T° dialog°zesqe êti ˆrtouv oÇk �cete? oÈpw noe²te oÇdš sun°ete? pepwrwm™njn �cete tÑn kard°an Ãmòn?</v>
<v n="18">ìfqalmoÁv �contev oÇ bl™pete ka± úta �contev oÇk ‡koÀete? ka± oÇ mnjmoneÀete,</v>
<v n="19">ête toÁv p™nte ˆrtouv �klasa e¸v toÁv pentakiscil°ouv, pçsouv kof°nouv klasm€twn plĞreiv Ørate? l™gousin aÇtş, Dğdeka.</v>
<v n="20">©Ote toÁv ›pt� e¸v toÁv tetrakiscil°ouv, pçswn spur°dwn pljrğmata klasm€twn Ørate? ka± l™gousin [aÇtş], hEpt€.</v>
<v n="21">ka± �legen aÇto²v, OÈpw sun°ete?</v>
<v n="22">Ka± �rcontai e¸v Bjqsa»d€n. ka± f™rousin aÇtş tuflèn ka± parakaloÂsin aÇtèn ´na aÇto „yjtai.</v>
<v n="23">ka± �pilabçmenov tÒv ceirèv to tuflo �xĞnegken aÇtèn �xw tÒv kğmjv ka± ptÀsav e¸v t� ímmata aÇtoÂ, �piqe±v t�v ce²rav aÇtş �pjrğta aÇtçn, E¹ ti bl™peiv?</v>
<v n="24">ka± ‡nabl™yav �legen, Bl™pw toÁv ‡nqrğpouv êti óv d™ndra érò peripatoÂntav.</v>
<v n="25">eºta p€lin �p™qjken t�v ce²rav �p± toÁv ìfqalmoÁv aÇtoÂ, ka± di™bleyen ka± ‡pekat™stj ka± �n™blepen tjlaugòv „panta.</v>
<v n="26">ka± ‡p™steilen aÇtèn e¸v oºkon aÇto l™gwn, Mjdš e¸v tÑn kğmjn e¸s™lqÛv.</v>
<v n="27">Ka± �xÒlqen é HIjsoÂv ka± o³ maqjta± aÇto e¸v t�v kğmav Kaisare°av tÒv Fil°ppou; ka± �n tŞ édş �pjrğta toÁv maqjt�v aÇto l™gwn aÇto²v, T°na me l™gousin o³ ˆnqrwpoi eºnai?</v>
<v n="28">o³ dš eºpan aÇtş l™gontev [êti] HIw€nnjn tèn baptistĞn, ka± ˆlloi, HJl°an, ˆlloi dš êti eµv tòn profjtòn.</v>
<v n="29">ka± aÇtèv �pjrğta aÇtoÀv, hUme²v dš t°na me l™gete eºnai? ‡pokriqe±v é P™trov l™gei aÇtş, SÁ eº é Cristçv.</v>
<v n="30">ka± �pet°mjsen aÇto²v ´na mjden± l™gwsin per± aÇtoÂ.</v>
<v n="31">Ka± Ørxato did€skein aÇtoÁv êti de² tèn u³èn to ‡nqrğpou poll� paqe²n ka± ‡podokimasqÒnai Ãpè tòn presbut™rwn ka± tòn ‡rcier™wn ka± tòn grammat™wn ka± ‡poktanqÒnai ka± met� tre²v Óm™rav ‡nastÒnai;</v>
<v n="32">ka± parrjs°‹ tèn lçgon �l€lei. ka± proslabçmenov é P™trov aÇtèn Ørxato �pitim‚n aÇtş.</v>
<v n="33">é dš �pistrafe±v ka± ¸dñn toÁv maqjt�v aÇto �pet°mjsen P™trû ka± l™gei, ©Upage ìp°sw mou, Satan‚, êti oÇ frone²v t� to qeo ‡ll� t� tòn ‡nqrğpwn.</v>
<v n="34">Ka± proskales€menov tèn íclon sÁn to²v maqjta²v aÇto eºpen aÇto²v, E¹ tiv q™lei ìp°sw mou ‡kolouqe²n, ‡parnjs€sqw ›autèn ka± ‡r€tw tèn staurèn aÇto ka± ‡kolouqe°tw moi.</v>
<v n="35">ëv g�r ��n q™lÛ tÑn yucÑn aÇto sòsai ‡pol™sei aÇtĞn; ëv d@ ‰n ‡pol™sei tÑn yucÑn aÇto œneken �mo ka± to eÇaggel°ou sğsei aÇtĞn.</v>
<v n="36">t° g�r ÷fele² ˆnqrwpon kerdÒsai tèn kçsmon êlon ka± zjmiwqÒnai tÑn yucÑn aÇtoÂ?</v>
<v n="37">t° g�r do² ˆnqrwpov ‡nt€llagma tÒv yucÒv aÇtoÂ?</v>
<v n="38">ëv g�r ��n �paiscunqŞ me ka± toÁv �moÁv lçgouv �n tŞ gene� taÀtÛ tŞ moical°di ka± ƒmartwlş, ka± é u³èv to ‡nqrğpou �paiscunqĞsetai aÇtèn, êtan �lqÛ �n tŞ dçxÛ to patrèv aÇto met� tòn ‡gg™lwn tòn ƒg°wn.</v>
</c>
<c n="9">
<v n="1">Ka± �legen aÇto²v, HAmÑn l™gw Ãm²n êti e¸s°n tinev öde tòn ›stjkçtwn o´tinev oÇ mÑ geÀswntai qan€tou œwv ‰n ¹dwsin tÑn basile°an to qeo �ljluqu²an �n dun€mei.</v>
<v n="2">Ka± met� Óm™rav Ÿx paralamb€nei é HIjsoÂv tèn P™tron ka± tèn HI€kwbon ka± tèn HIw€nnjn ka± ‡naf™rei aÇtoÁv e¸v írov Ãyjlèn kat@ ¸d°an mçnouv. ka± metemorfğqj �mprosqen aÇtòn,</v>
<v n="3">ka± t� ³m€tia aÇto �g™neto st°lbonta leuk� l°an oµa gnafeÁv �p± tÒv gÒv oÇ dÀnatai oÄtwv leuk‚nai.</v>
<v n="4">ka± øfqj aÇto²v HJl°av sÁn MwËse², ka± Úsan sullaloÂntev tş HIjsoÂ.</v>
<v n="5">ka± ‡pokriqe±v é P™trov l™gei tş HIjsoÂ, hRabb°, kalçn �stin Óm‚v öde eºnai, ka± poiĞswmen tre²v skjn€v, so± m°an ka± MwËse² m°an ka± HJl°‹ m°an.</v>
<v n="6">oÇ g�r ädei t° ‡pokriqŞ �kfoboi g�r �g™nonto.</v>
<v n="7">ka± �g™neto nef™lj �piski€zousa aÇto²v, ka± �g™neto fwnÑ �k tÒv nef™ljv, OÆtçv �stin é u³çv mou é ‡gapjtçv, ‡koÀete aÇtoÂ.</v>
<v n="8">ka± �x€pina peribley€menoi oÇk™ti oÇd™na eºdon ‡ll� tèn HIjsoÂn mçnon meq@ ›autòn.</v>
<v n="9">Ka± katabainçntwn aÇtòn �k to írouv dieste°lato aÇto²v ´na mjden± … eºdon dijgĞswntai, e¸ mÑ êtan é u³èv to ‡nqrğpou �k nekròn ‡nastŞ.</v>
<v n="10">ka± tèn lçgon �kr€tjsan prèv ›autoÁv suzjtoÂntev t° �stin tè �k nekròn ‡nastÒnai.</v>
<v n="11">ka± �pjrğtwn aÇtèn l™gontev, ©Oti l™gousin o³ grammate²v êti HJl°an de² �lqe²n pròton?</v>
<v n="12">é dš �fj aÇto²v, HJl°av mšn �lqñn pròton ‡pokaqist€nei p€nta; ka± pòv g™graptai �p± tèn u³èn to ‡nqrğpou ´na poll� p€qÛ ka± �xoudenjqŞ?</v>
<v n="13">‡ll� l™gw Ãm²n êti ka± HJl°av �lĞluqen, ka± �po°jsan aÇtş êsa Øqelon, kaqñv g™graptai �p@ aÇtçn.</v>
<v n="14">Ka± �lqçntev prèv toÁv maqjt�v eºdon íclon polÁn per± aÇtoÁv ka± grammate²v suzjtoÂntav prèv aÇtoÀv.</v>
<v n="15">ka± eÇqÁv p‚v é íclov ¸dçntev aÇtèn �xeqambĞqjsan ka± prostr™contev ×sp€zonto aÇtçn.</v>
<v n="16">ka± �pjrğtjsen aÇtoÀv, T° suzjte²te prèv aÇtoÀv?</v>
<v n="17">ka± ‡pekr°qj aÇtş eµv �k to íclou, Did€skale, Ønegka tèn u³çn mou prèv s™, �conta pneÂma ˆlalon;</v>
<v n="18">ka± êpou ��n aÇtèn katal€bÛ ¿Ğssei aÇtçn, ka± ‡fr°zei ka± tr°zei toÁv ìdçntav ka± xjra°netai; ka± eºpa to²v maqjta²v sou ´na aÇtè �kb€lwsin, ka± oÇk ¹scusan.</v>
<v n="19">é dš ‡pokriqe±v aÇto²v l™gei, ¯W gene� ˆpistov, œwv pçte prèv Ãm‚v �somai? œwv pçte ‡n™xomai Ãmòn? f™rete aÇtèn prçv me.</v>
<v n="20">ka± Ønegkan aÇtèn prèv aÇtçn. ka± ¸dñn aÇtèn tè pneÂma eÇqÁv sunesp€raxen aÇtçn, ka± pesñn �p± tÒv gÒv �kul°eto ‡fr°zwn.</v>
<v n="21">ka± �pjrğtjsen tèn pat™ra aÇtoÂ, Pçsov crçnov �st±n óv toÂto g™gonen aÇtş? é dš eºpen, HEk paidiçqen;</v>
<v n="22">ka± poll€kiv ka± e¸v pÂr aÇtèn �balen ka± e¸v Ädata ´na ‡pol™sÛ aÇtçn; ‡ll@ e¹ ti dÀnÛ, boĞqjson Óm²n splagcnisqe±v �f@ Óm‚v.</v>
<v n="23">é dš HIjsoÂv eºpen aÇtş, Tè E¸ dÀnÛ, p€nta dunat� tş pisteÀonti.</v>
<v n="24">eÇqÁv kr€xav é patÑr to paid°ou �legen, PisteÀw; boĞqei mou tŞ ‡pist°‹.</v>
<v n="25">¸dñn dš é HIjsoÂv êti �pisuntr™cei íclov, �pet°mjsen tş pneÀmati tş ‡kaq€rtû l™gwn aÇtş, Tè ˆlalon ka± kwfèn pneÂma, �gñ �pit€ssw soi, �xelqe �x aÇto ka± mjk™ti e¸s™lqÛv e¸v aÇtçn.</v>
<v n="26">ka± kr€xav ka± poll� spar€xav �xÒlqen; ka± �g™neto óse± nekrçv, ôste toÁv polloÁv l™gein êti ‡p™qanen.</v>
<v n="27">é dš HIjsoÂv kratĞsav tÒv ceirèv aÇto Øgeiren aÇtçn, ka± ‡n™stj.</v>
<v n="28">ka± e¸selqçntov aÇto e¸v oºkon o³ maqjta± aÇto kat@ ¸d°an �pjrğtwn aÇtçn, ©Oti Óme²v oÇk ×dunĞqjmen �kbale²n aÇtç?</v>
<v n="29">ka± eºpen aÇto²v, ToÂto tè g™nov �n oÇden± dÀnatai �xelqe²n e¸ mÑ �n proseucŞ.</v>
<v n="30">K‡ke²qen �xelqçntev pareporeÀonto di� tÒv Galila°av, ka± oÇk Øqelen ´na tiv gno²;</v>
<v n="31">�d°dasken g�r toÁv maqjt�v aÇto ka± �legen aÇto²v êti hO u³èv to ‡nqrğpou parad°dotai e¸v ce²rav ‡nqrğpwn, ka± ‡poktenoÂsin aÇtçn, ka± ‡poktanqe±v met� tre²v Óm™rav ‡nastĞsetai.</v>
<v n="32">o³ dš ×gnçoun tè ¿Òma, ka± �foboÂnto aÇtèn �perwtÒsai.</v>
<v n="33">Ka± Úlqon e¸v KafarnaoÀm. ka± �n tŞ o¸k°‹ gençmenov �pjrğta aÇtoÀv, T° �n tŞ édş dielog°zesqe?</v>
<v n="34">o³ dš �siğpwn, prèv ‡llĞlouv g�r diel™cqjsan �n tŞ édş t°v me°zwn.</v>
<v n="35">ka± kaq°sav �fğnjsen toÁv dğdeka ka± l™gei aÇto²v, E¹ tiv q™lei pròtov eºnai, �stai p€ntwn �scatov ka± p€ntwn di€konov.</v>
<v n="36">ka± labñn paid°on �stjsen aÇtè �n m™sû aÇtòn ka± �nagkalis€menov aÇtè eºpen aÇto²v,</v>
<v n="37">ªOv ‰n Ÿn tòn toioÀtwn paid°wn d™xjtai �p± tş ìnçmat° mou, �mš d™cetai; ka± ëv ‰n �mš d™cjtai, oÇk �mš d™cetai ‡ll� tèn ‡poste°lant€ me.</v>
<v n="38">Efj aÇtş é HIw€nnjv, Did€skale, e¹dom™n tina �n tş ìnçmat° sou �kb€llonta daimçnia, ka± �kwlÀomen aÇtçn, êti oÇk ×koloÀqei Óm²n.</v>
<v n="39">é dš HIjsoÂv eºpen, MÑ kwlÀete aÇtçn. oÇde±v g€r �stin ëv poiĞsei dÀnamin �p± tş ìnçmat° mou ka± dunĞsetai tacÁ kakologÒsa° me;</v>
<v n="40">ëv g�r oÇk �stin kaq@ Ómòn, Ãpšr Ómòn �stin.</v>
<v n="41">ªOv g�r ‰n pot°sÛ Ãm‚v potĞrion Ädatov �n ìnçmati êti Cristo �ste, ‡mÑn l™gw Ãm²n êti oÇ mÑ ‡pol™sÛ tèn misqèn aÇtoÂ.</v>
<v n="42">Ka± ëv ‰n skandal°sÛ œna tòn mikròn toÀtwn tòn pisteuçntwn [e¸v �m™], kalçn �stin aÇtş m‚llon e¸ per°keitai mÀlov ìnikèv per± tèn tr€cjlon aÇto ka± b™bljtai e¸v tÑn q€lassan.</v>
<v n="43">Ka± ��n skandal°zÛ se Ó ce°r sou, ‡pçkoyon aÇtĞn; kalçn �st°n se kullèn e¸selqe²n e¸v tÑn zwÑn Ù t�v dÀo ce²rav �conta ‡pelqe²n e¸v tÑn g™ennan, e¸v tè pÂr tè ˆsbeston.</v>
<v n="44"></v><v n="45">ka± ��n é poÀv sou skandal°zÛ se, ‡pçkoyon aÇtçn; kalçn �st°n se e¸selqe²n e¸v tÑn zwÑn cwlèn Ù toÁv dÀo pçdav �conta bljqÒnai e¸v tÑn g™ennan.</v>
<v n="46"></v><v n="47">ka± ��n é ìfqalmçv sou skandal°zÛ se, �kbale aÇtçn; kalçn s™ �stin monçfqalmon e¸selqe²n e¸v tÑn basile°an to qeo ٠dÀo ìfqalmoÁv �conta bljqÒnai e¸v tÑn g™ennan,</v>
<v n="48">êpou é skğljx aÇtòn oÇ teleut� ka± tè pÂr oÇ sb™nnutai.</v>
<v n="49">p‚v g�r pur± ƒlisqĞsetai.</v>
<v n="50">Kalèn tè „lav; ��n dš tè „lav ˆnalon g™njtai, �n t°ni aÇtè ‡rtÀsete? �cete �n ›auto²v „la ka± e¸rjneÀete �n ‡llĞloiv.</v>
</c>
<c n="10">
<v n="1">Ka± �ke²qen ‡nast�v �rcetai e¸v t� êria tÒv HIouda°av [ka±] p™ran to HIord€nou, ka± sumporeÀontai p€lin ícloi prèv aÇtçn, ka± óv e¸ğqei p€lin �d°dasken aÇtoÀv.</v>
<v n="2">ka± proselqçntev Farisa²oi �pjrğtwn aÇtèn e¸ �xestin ‡ndr± guna²ka ‡polÂsai, peir€zontev aÇtçn.</v>
<v n="3">é dš ‡pokriqe±v eºpen aÇto²v, T° Ãm²n �nete°lato MwËsÒv?</v>
<v n="4">o³ dš eºpan, HEp™treyen MwËsÒv bibl°on ‡postas°ou gr€yai ka± ‡polÂsai.</v>
<v n="5">é dš HIjsoÂv eºpen aÇto²v, Prèv tÑn skljrokard°an Ãmòn �grayen Ãm²n tÑn �ntolÑn taÀtjn.</v>
<v n="6">‡pè dš ‡rcÒv kt°sewv ˆrsen ka± qÒlu �po°jsen aÇtoÀv;</v>
<v n="7">œneken toÀtou katale°yei ˆnqrwpov tèn pat™ra aÇto ka± tÑn mjt™ra [ka± proskolljqĞsetai prèv tÑn guna²ka aÇtoÂ],</v>
<v n="8">ka± �sontai o³ dÀo e¸v s€rka m°an; ôste oÇk™ti e¸s±n dÀo ‡ll� m°a s€rx.</v>
<v n="9">ë oÊn é qeèv sun™zeuxen ˆnqrwpov mÑ cwriz™tw.</v>
<v n="10">Ka± e¸v tÑn o¸k°an p€lin o³ maqjta± per± toÀtou �pjrğtwn aÇtçn.</v>
<v n="11">ka± l™gei aÇto²v, ªOv ‰n ‡polÀsÛ tÑn guna²ka aÇto ka± gamĞsÛ ˆlljn moic‚tai �p@ aÇtĞn;</v>
<v n="12">ka± ��n aÇtÑ ‡polÀsasa tèn ˆndra aÇtÒv gamĞsÛ ˆllon moic‚tai.</v>
<v n="13">Ka± pros™feron aÇtş paid°a ´na aÇtòn „yjtai; o³ dš maqjta± �pet°mjsan aÇto²v.</v>
<v n="14">¸dñn dš é HIjsoÂv ×gan€ktjsen ka± eºpen aÇto²v, Afete t� paid°a �rcesqai prçv me, mÑ kwlÀete aÇt€, tòn g�r toioÀtwn �st±n Ó basile°a to qeoÂ.</v>
<v n="15">‡mÑn l™gw Ãm²n, ëv ‰n mÑ d™xjtai tÑn basile°an to qeo óv paid°on, oÇ mÑ e¸s™lqÛ e¸v aÇtĞn.</v>
<v n="16">ka± �nagkalis€menov aÇt� kateulçgei tiqe±v t�v ce²rav �p@ aÇt€.</v>
<v n="17">Ka± �kporeuom™nou aÇto e¸v édèn prosdramñn eµv ka± gonupetĞsav aÇtèn �pjrğta aÇtçn, Did€skale ‡gaq™, t° poiĞsw ´na zwÑn a¸ğnion kljronomĞsw?</v>
<v n="18">é dš HIjsoÂv eºpen aÇtş, T° me l™geiv ‡gaqçn? oÇde±v ‡gaqèv e¸ mÑ eµv é qeçv.</v>
<v n="19">t�v �ntol�v oºdav; MÑ foneÀsÛv, MÑ moiceÀsÛv, MÑ kl™yÛv MÑ yeudomarturĞsÛv, MÑ ‡posterĞsÛv, T°ma tèn pat™ra sou ka± tÑn mjt™ra.</v>
<v n="20">é dš �fj aÇtş, Did€skale, taÂta p€nta �fulax€mjn �k neçtjtçv mou.</v>
<v n="21">é dš HIjsoÂv �mbl™yav aÇtş ×g€pjsen aÇtèn ka± eºpen aÇtş, ©En se Ãstere²; Äpage, êsa �ceiv pğljson ka± dèv [to²v] ptwco²v, ka± œxeiv qjsaurèn �n oÇranş, ka± deÂro ‡koloÀqei moi.</v>
<v n="22">é dš stugn€sav �p± tş lçgû ‡pÒlqen lupoÀmenov; Ún g�r �cwn ktĞmata poll€.</v>
<v n="23">Ka± peribley€menov é HIjsoÂv l™gei to²v maqjta²v aÇtoÂ, Pòv duskçlwv o³ t� crĞmata �contev e¸v tÑn basile°an to qeo e¸seleÀsontai.</v>
<v n="24">o³ dš maqjta± �qamboÂnto �p± to²v lçgoiv aÇtoÂ. é dš HIjsoÂv p€lin ‡pokriqe±v l™gei aÇto²v, T™kna, pòv dÀskolçn �stin e¸v tÑn basile°an to qeo e¸selqe²n;</v>
<v n="25">eÇkopğterçn �stin k€mjlon di� [tÒv] trumali‚v [tÒv] ¿af°dov dielqe²n Ù ploÀsion e¸v tÑn basile°an to qeo e¸selqe²n.</v>
<v n="26">o³ dš perissòv �xeplĞssonto l™gontev prèv ›autoÀv, Ka± t°v dÀnatai swqÒnai?</v>
<v n="27">�mbl™yav aÇto²v é HIjsoÂv l™gei, Par� ‡nqrğpoiv ‡dÀnaton, ‡ll@ oÇ par� qeş; p€nta g�r dunat� par� tş qeş.</v>
<v n="28">HJr'xato l™gein é P™trov aÇtş, HIdoÁ Óme²v ‡fĞkamen p€nta ka± ×kolouqĞkam™n soi.</v>
<v n="29">�fj é HIjsoÂv, HAmÑn l™gw Ãm²n, oÇde°v �stin ëv ‡fÒken o¸k°an Ù ‡delfoÁv Ù ‡delf�v Ù mjt™ra Ù pat™ra Ù t™kna Ù ‡groÁv œneken �mo ka± œneken to eÇaggel°ou,</v>
<v n="30">��n mÑ l€bÛ ›katontaplas°ona nÂn �n tş kairş toÀtû o¸k°av ka± ‡delfoÁv ka± ‡delf�v ka± mjt™rav ka± t™kna ka± ‡groÁv met� diwgmòn, ka± �n tş a¸òni tş �rcom™nû zwÑn a¸ğnion.</v>
<v n="31">pollo± dš �sontai pròtoi �scatoi ka± [o³] �scatoi pròtoi.</v>
<v n="32">¯Jsan dš �n tŞ édş ‡naba°nontev e¸v hIerosçluma, ka± Ún pro€gwn aÇtoÁv é HIjsoÂv, ka± �qamboÂnto o³ dš ‡kolouqoÂntev �foboÂnto. ka± paralabñn p€lin toÁv dğdeka Ørxato aÇto²v l™gein t� m™llonta aÇtş sumba°nein,</v>
<v n="33">êti HIdoÁ ‡naba°nomen e¸v hIerosçluma, ka± é u³èv to ‡nqrğpou paradoqĞsetai to²v ‡rciereÂsin ka± to²v grammateÂsin ka± katakrinoÂsin aÇtèn qan€tû ka± paradğsousin aÇtèn to²v �qnesin</v>
<v n="34">ka± �mpa°xousin aÇtş ka± �mptÀsousin aÇtş ka± mastigğsousin aÇtèn ka± ‡poktenoÂsin, ka± met� tre²v Óm™rav ‡nastĞsetai.</v>
<v n="35">Ka± prosporeÀontai aÇtş HI€kwbov ka± HIw€nnjv o³ u³o± Zebeda°ou l™gontev aÇtş, Did€skale, q™lomen ´na ë ��n a¸tĞswm™n se poiĞsÛv Óm²n.</v>
<v n="36">é dš eºpen aÇto²v, T° q™let™ [me] poiĞsw Ãm²n?</v>
<v n="37">o³ dš eºpan aÇtş, Dèv Óm²n ´na eµv sou �k dexiòn ka± eµv �x ‡risteròn kaq°swmen �n tŞ dçxÛ sou.</v>
<v n="38">é dš HIjsoÂv eºpen aÇto²v, OÇk o¹date t° a¸te²sqe. dÀnasqe pie²n tè potĞrion ë �gñ p°nw Ù tè b€ptisma ë �gñ bapt°zomai baptisqÒnai?</v>
<v n="39">o³ dš eºpan aÇtş, Dun€meqa. é dš HIjsoÂv eºpen aÇto²v, Tè potĞrion ë �gñ p°nw p°esqe ka± tè b€ptisma ë �gñ bapt°zomai baptisqĞsesqe,</v>
<v n="40">tè dš kaq°sai �k dexiòn mou Ù �x eÇwnÀmwn oÇk �stin �mèn doÂnai, ‡ll@ oµv Óto°mastai.</v>
<v n="41">Ka± ‡koÀsantev o³ d™ka Ørxanto ‡ganakte²n per± HIakğbou ka± HIw€nnou.</v>
<v n="42">ka± proskales€menov aÇtoÁv é HIjsoÂv l™gei aÇto²v, O¹date êti o³ dokoÂntev ˆrcein tòn �qnòn katakurieÀousin aÇtòn ka± o³ meg€loi aÇtòn katexousi€zousin aÇtòn.</v>
<v n="43">oÇc oÄtwv d™ �stin �n Ãm²n, ‡ll@ ëv ‰n q™lÛ m™gav gen™sqai �n Ãm²n, �stai Ãmòn di€konov,</v>
<v n="44">ka± ëv ‰n q™lÛ �n Ãm²n eºnai pròtov �stai p€ntwn doÂlov;</v>
<v n="45">ka± g�r é u³èv to ‡nqrğpou oÇk Úlqen diakonjqÒnai ‡ll� diakonÒsai ka± doÂnai tÑn yucÑn aÇto lÀtron ‡nt± pollòn.</v>
<v n="46">Ka± �rcontai e¸v HIericğ. ka± �kporeuom™nou aÇto ‡pè HIericñ ka± tòn maqjtòn aÇto ka± íclou ³kano é u³èv Tima°ou Bartima²ov, tuflèv prosa°tjv, �k€qjto par� tÑn édçn.</v>
<v n="47">ka± ‡koÀsav êti HIjsoÂv é Nazarjnçv �stin Ørxato kr€zein ka± l™gein, U³š Dau±d HIjsoÂ, �l™jsçn me.</v>
<v n="48">ka± �pet°mwn aÇtş pollo± ´na siwpĞsÛ; é dš pollş m‚llon �krazen, U³š Dau°d, �l™jsçn me.</v>
<v n="49">ka± st�v é HIjsoÂv eºpen, FwnĞsate aÇtçn. ka± fwnoÂsin tèn tuflèn l™gontev aÇtş, Q€rsei, �geire, fwne² se.</v>
<v n="50">é dš ‡pobalñn tè ³m€tion aÇto ‡napjdĞsav Úlqen prèv tèn HIjsoÂn.</v>
<v n="51">ka± ‡pokriqe±v aÇtş é HIjsoÂv eºpen, T° soi q™leiv poiĞsw? é dš tuflèv eºpen aÇtş, Rabbouni, ´na ‡nabl™yw.</v>
<v n="52">ka± é HIjsoÂv eºpen aÇtş, ©Upage, Ó p°stiv sou s™swk™n se. ka± eÇqÁv ‡n™bleyen ka± ×koloÀqei aÇtş �n tŞ édş.</v>
</c>
<c n="11">
<v n="1">Ka± ête �gg°zousin e¸v hIerosçluma e¸v BjqfagÑ ka± Bjqan°an prèv tè HOrçv tòn HElaiòn, ‡post™llei dÀo tòn maqjtòn aÇtoÂ</v>
<v n="2">ka± l™gei aÇto²v, hUp€gete e¸v tÑn kğmjn tÑn kat™nanti Ãmòn, ka± eÇqÁv e¸sporeuçmenoi e¸v aÇtÑn eÃrĞsete pòlon dedem™non �f@ ën oÇde±v oÈpw ‡nqrğpwn �k€qisen; lÀsate aÇtèn ka± f™rete.</v>
<v n="3">ka± �€n tiv Ãm²n e¹pÛ, T° poie²te toÂto? e¹pate, hO kÀriov aÇto cre°an �cei, ka± eÇqÁv aÇtèn ‡post™llei p€lin öde.</v>
<v n="4">ka± ‡pÒlqon ka± eÆron pòlon dedem™non prèv qÀran �xw �p± to ‡mfçdou ka± lÀousin aÇtçn.</v>
<v n="5">ka° tinev tòn �ke² ›stjkçtwn �legon aÇto²v, T° poie²te lÀontev tèn pòlon?</v>
<v n="6">o³ dš eºpan aÇto²v kaqñv eºpen é HIjsoÂv, ka± ‡fÒkan aÇtoÀv.</v>
<v n="7">ka± f™rousin tèn pòlon prèv tèn HIjsoÂn ka± �pib€llousin aÇtş t� ³m€tia aÇtòn, ka± �k€qisen �p@ aÇtçn.</v>
<v n="8">ka± pollo± t� ³m€tia aÇtòn �strwsan e¸v tÑn édçn, ˆlloi dš stib€dav kçyantev �k tòn ‡gròn.</v>
<v n="9">ka± o³ pro€gontev ka± o³ ‡kolouqoÂntev �krazon,
hWsann€;
EÇlogjm™nov é �rcçmenov �n ìnçmati kur°ou;</v>
<v n="10">EÇlogjm™nj Ó �rcom™nj basile°a to patrèv Ómòn Dau°d;
hWsann� �n to²v Ãy°stoiv.</v>
<v n="11">Ka± e¸sÒlqen e¸v hIerosçluma e¸v tè ³erçn ka± peribley€menov p€nta, ìy°av Ødj oÈsjv tÒv ôrav, �xÒlqen e¸v Bjqan°an met� tòn dğdeka.</v>
<v n="12">Ka± tŞ �paÀrion �xelqçntwn aÇtòn ‡pè Bjqan°av �pe°nasen.</v>
<v n="13">ka± ¸dñn sukÒn ‡pè makrçqen �cousan fÀlla Úlqen, e¸ ˆra ti eÃrĞsei �n aÇtŞ, ka± �lqñn �p@ aÇtÑn oÇdšn eÆren e¸ mÑ fÀlla; é g�r kairèv oÇk Ún sÀkwn.</v>
<v n="14">ka± ‡pokriqe±v eºpen aÇtŞ, Mjk™ti e¸v tèn a¸òna �k so mjde±v karpèn f€goi. ka± Økouon o³ maqjta± aÇtoÂ.</v>
<v n="15">Ka± �rcontai e¸v hIerosçluma. ka± e¸selqñn e¸v tè ³erèn Ørxato �kb€llein toÁv pwloÂntav ka± toÁv ‡gor€zontav �n tş ³erş, ka± t�v trap™zav tòn kollubistòn ka± t�v kaq™drav tòn pwloÀntwn t�v perister�v kat™streyen,</v>
<v n="16">ka± oÇk Øfien ´na tiv dien™gkÛ skeÂov di� to ³eroÂ.</v>
<v n="17">ka± �d°dasken ka± �legen aÇto²v, OÇ g™graptai êti
hO oºkçv mou oºkov proseucÒv kljqĞsetai p‚sin to²v �qnesin?
Ãme²v dš pepoiĞkate aÇtèn spĞlaion lÛstòn.</v>
<v n="18">ka± Økousan o³ ‡rciere²v ka± o³ grammate²v ka± �zĞtoun pòv aÇtèn ‡pol™swsin �foboÂnto g�r aÇtçn, p‚v g�r é íclov �xeplĞsseto �p± tŞ didacŞ aÇtoÂ.</v>
<v n="19">Ka± êtan ìyš �g™neto, �xeporeÀonto �xw tÒv pçlewv.</v>
<v n="20">Ka± paraporeuçmenoi prw½ eºdon tÑn sukÒn �xjramm™njn �k ¿izòn.</v>
<v n="21">ka± ‡namnjsqe±v é P™trov l™gei aÇtş, hRabb°, ¹de Ó sukÒ Õn katjr€sw �xĞrantai.</v>
<v n="22">ka± ‡pokriqe±v é HIjsoÂv l™gei aÇto²v, Ecete p°stin qeoÂ.</v>
<v n="23">‡mÑn l™gw Ãm²n êti ëv ‰n e¹pÛ tş írei toÀtû, HAr'qjti ka± blĞqjti e¸v tÑn q€lassan, ka± mÑ diakriqŞ �n tŞ kard°‹ aÇto ‡ll� pisteÀÛ êti ë lale² g°netai, �stai aÇtş.</v>
<v n="24">di� toÂto l™gw Ãm²n, p€nta êsa proseÀcesqe ka± a¸te²sqe, pisteÀete êti �l€bete, ka± �stai Ãm²n.</v>
<v n="25">ka± êtan stĞkete proseucçmenoi, ‡f°ete e¹ ti �cete kat€ tinov, ´na ka± é patÑr Ãmòn é �n to²v oÇrano²v ‡fŞ Ãm²n t� paraptğmata Ãmòn.</v>
<v n="26"></v><v n="27">Ka± �rcontai p€lin e¸v hIerosçluma. ka± �n tş ³erş peripatoÂntov aÇto �rcontai prèv aÇtèn o³ ‡rciere²v ka± o³ grammate²v ka± o³ presbÀteroi</v>
<v n="28">ka± �legon aÇtş, HEn po°‹ �xous°‹ taÂta poie²v? Ù t°v soi �dwken tÑn �xous°an taÀtjn ´na taÂta poiŞv?</v>
<v n="29">é dš HIjsoÂv eºpen aÇto²v, HEperwtĞsw Ãm‚v œna lçgon, ka± ‡pokr°qjt™ moi ka± �rò Ãm²n �n po°‹ �xous°‹ taÂta poiò;</v>
<v n="30">tè b€ptisma tè HIw€nnou �x oÇrano Ún Ù �x ‡nqrğpwn? ‡pokr°qjt™ moi.</v>
<v n="31">ka± dielog°zonto prèv ›autoÁv l™gontev, HE�n e¹pwmen, HEx oÇranoÂ, �re², Di� t° [oÊn] oÇk �pisteÀsate aÇtş?</v>
<v n="32">‡ll� e¹pwmen, HEx ‡nqrğpwn? - �foboÂnto tèn íclon; „pantev g�r eºcon tèn HIw€nnjn íntwv êti profĞtjv Ún.</v>
<v n="33">ka± ‡pokriq™ntev tş HIjso l™gousin, OÇk o¹damen. ka± é HIjsoÂv l™gei aÇto²v, OÇdš �gñ l™gw Ãm²n �n po°‹ �xous°‹ taÂta poiò.</v>
</c>
<c n="12">
<v n="1">Ka± Ørxato aÇto²v �n parabola²v lale²n, HAmpelòna ˆnqrwpov �fÀteusen ka± peri™qjken fragmèn ka± øruxen ÃpolĞnion ka± ¥kodçmjsen pÀrgon ka± �x™deto aÇtèn gewrgo²v ka± ‡pedĞmjsen.</v>
<v n="2">ka± ‡p™steilen prèv toÁv gewrgoÁv tş kairş doÂlon ´na par� tòn gewrgòn l€bÛ ‡pè tòn karpòn to ‡mpelònov;</v>
<v n="3">ka± labçntev aÇtèn �deiran ka± ‡p™steilan kençn.</v>
<v n="4">ka± p€lin ‡p™steilen prèv aÇtoÁv ˆllon doÂlon; k‡ke²non �kefal°wsan ka± ×t°masan.</v>
<v n="5">ka± ˆllon ‡p™steilen; k‡ke²non ‡p™kteinan, ka± polloÁv ˆllouv, oÅv mšn d™rontev, oÅv dš ‡pokt™nnontev.</v>
<v n="6">�ti œna eºcen u³èn ‡gapjtçn; ‡p™steilen aÇtèn �scaton prèv aÇtoÁv l™gwn êti HEntrapĞsontai tèn u³çn mou.</v>
<v n="7">�ke²noi dš o³ gewrgo± prèv ›autoÁv eºpan êti OÆtçv �stin é kljronçmov; deÂte ‡pokte°nwmen aÇtçn, ka± Ómòn �stai Ó kljronom°a.</v>
<v n="8">ka± labçntev ‡p™kteinan aÇtçn ka± �x™balon aÇtèn �xw to ‡mpelònov.</v>
<v n="9">t° [oÊn] poiĞsei é kÀriov to ‡mpelònov? �leÀsetai ka± ‡pol™sei toÁv gewrgoÀv ka± dğsei tèn ‡mpelòna ˆlloiv.</v>
<v n="10">oÇdš tÑn grafÑn taÀtjn ‡n™gnwte,
L°qon ën ‡pedok°masan o³ o¸kodomoÂntev,
oÆtov �genĞqj e¸v kefalÑn gwn°av;</v>
<v n="11">par� kur°ou �g™neto aÄtj
ka± �stin qaumastÑ �n ìfqalmo²v Ómòn?</v>
<v n="12">Ka± �zĞtoun aÇtèn kratÒsai, ka± �fobĞqjsan tèn íclon, �gnwsan g�r êti prèv aÇtoÁv tÑn parabolÑn eºpen. ka± ‡f™ntev aÇtèn ‡pÒlqon.</v>
<v n="13">Ka± ‡post™llousin prèv aÇtçn tinav tòn Farisa°wn ka± tòn hJrûdianòn ´na aÇtèn ‡greÀswsin lçgû.</v>
<v n="14">ka± �lqçntev l™gousin aÇtş, Did€skale, o¹damen êti ‡ljqÑv eº ka± oÇ m™lei soi per± oÇdençv; oÇ g�r bl™peiv e¸v prçswpon ‡nqrğpwn, ‡ll@ �p@ ‡ljqe°av tÑn édèn to qeo did€skeiv; �xestin doÂnai kÒnson Ka°sari Ù oÈ? dòmen Ù mÑ dòmen?</v>
<v n="15">é dš e¸dñv aÇtòn tÑn Ãpçkrisin eºpen aÇto²v, T° me peir€zete? f™ret™ moi djn€rion ´na ¹dw.</v>
<v n="16">o³ dš Ønegkan. ka± l™gei aÇto²v, T°nov Ó e¸kñn aÄtj ka± Ó �pigrafĞ? o³ dš eºpan aÇtş, Ka°sarov.</v>
<v n="17">é dš HIjsoÂv eºpen aÇto²v, T� Ka°sarov ‡pçdote Ka°sari ka± t� to qeo tş qeş. ka± �xeqaÀmazon �p@ aÇtş.</v>
<v n="18">Ka± �rcontai Saddouka²oi prèv aÇtçn, o´tinev l™gousin ‡n€stasin mÑ eºnai, ka± �pjrğtwn aÇtèn l™gontev,</v>
<v n="19">Did€skale, MwËsÒv �grayen Óm²n êti �€n tinov ‡delfèv ‡poq€nÛ ka± katal°pÛ guna²ka ka± mÑ ‡fŞt™knon, ´na l€bÛ é ‡delfèv aÇto tÑn guna²ka ka± �xanastĞsÛ sp™rma tş ‡delfş aÇtoÂ.</v>
<v n="20">›pt� ‡delfo± Úsan; ka± é pròtov �laben guna²ka ka± ‡poqnÜskwn oÇk ‡fÒken sp™rma;</v>
<v n="21">ka± é deÀterov �laben aÇtĞn ka± ‡p™qanen mÑ katalipñn sp™rma; ka± é tr°tov ósaÀtwv;</v>
<v n="22">ka± o³ ›pt� oÇk ‡fÒkan sp™rma. �scaton p€ntwn ka± Ó gunÑ ‡p™qanen.</v>
<v n="23">�n tŞ ‡nast€sei [ êtan ‡nastòsin] t°nov aÇtòn �stai gunĞ? o³ g�r ›pt� �scon aÇtÑn guna²ka.</v>
<v n="24">�fj aÇto²v é HIjsoÂv, OÇ di� toÂto plan‚sqe mÑ e¸dçtev t�v graf�v mjdš tÑn dÀnamin to qeoÂ?</v>
<v n="25">êtan g�r �k nekròn ‡nastòsin oÈte gamoÂsin oÈte gam°zontai, ‡ll@ e¸s±n óv ˆggeloi �n to²v oÇrano²v.</v>
<v n="26">per± dš tòn nekròn êti �ge°rontai oÇk ‡n™gnwte �n tŞ b°blû MwËs™wv �p± to b€tou pòv eºpen aÇtş é qeèv l™gwn, HEgñ é qeèv HAbra�m ka± [é] qeèv HIsa�k ka± [é] qeèv HIakğb?</v>
<v n="27">oÇk �stin qeèv nekròn ‡ll� zğntwn; polÁ plan‚sqe.</v>
<v n="28">Ka± proselqñn eµv tòn grammat™wn ‡koÀsav aÇtòn suzjtoÀntwn, ¸dñn êti kalòv ‡pekr°qj aÇto²v �pjrğtjsen aÇtçn, Po°a �st±n �ntolÑ prğtj p€ntwn?</v>
<v n="29">‡pekr°qj é HIjsoÂv êti Prğtj �st°n, Akoue, HIsraĞl, kÀriov é qeèv Ómòn kÀriov eµv �stin,</v>
<v n="30">ka± ‡gapĞseiv kÀrion tèn qeçn sou �x êljv tÒv kard°av sou ka± �x êljv tÒv yucÒv sou ka± �x êljv tÒv diano°av sou ka± �x êljv tÒv ¸scÀov sou.</v>
<v n="31">deut™ra aÄtj, HAgapĞseiv tèn pljs°on sou óv seautçn. me°zwn toÀtwn ˆllj �ntolÑ oÇk �stin.</v>
<v n="32">ka± eºpen aÇtş é grammateÀv, Kalòv, did€skale, �p@ ‡ljqe°av eºpev êti eµv �stin ka± oÇk �stin ˆllov plÑn aÇtoÂ;</v>
<v n="33">ka± tè ‡gap‚n aÇtèn �x êljv tÒv kard°av ka± �x êljv tÒv sun™sewv ka± �x êljv tÒv ¸scÀov ka± tè ‡gap‚n tèn pljs°on óv ›autèn perissçterçn �stin p€ntwn tòn élokautwm€twn ka± qusiòn.</v>
<v n="34">ka± é HIjsoÂv ¸dñn [aÇtèn] êti nounecòv ‡pekr°qj eºpen aÇtş, OÇ makr�n eº ‡pè tÒv basile°av to qeoÂ. ka± oÇde±v oÇk™ti �tçlma aÇtèn �perwtÒsai.</v>
<v n="35">Ka± ‡pokriqe±v é HIjsoÂv �legen did€skwn �n tş ³erş, Pòv l™gousin o³ grammate²v êti é Cristèv u³èv Dau°d �stin?</v>
<v n="36">aÇtèv Dau±d eºpen �n tş pneÀmati tş ƒg°û,
Eºpen kÀriov tş kur°û mou,
K€qou �k dexiòn mou,
œwv ‰n qò toÁv �cqroÀv sou Ãpok€tw tòn podòn sou.</v>
<v n="37">aÇtèv Dau±d l™gei aÇtèn kÀrion, ka± pçqen aÇto �stin u³çv? ka± [é] polÁv íclov Økouen aÇto Ód™wv.</v>
<v n="38">Ka± �n tŞ didacŞ aÇto �legen, Bl™pete ‡pè tòn grammat™wn tòn qelçntwn �n stola²v peripate²n ka± ‡spasmoÁv �n ta²v ‡gora²v</v>
<v n="39">ka± prwtokaqedr°av �n ta²v sunagwga²v ka± prwtoklis°av �n to²v de°pnoiv,</v>
<v n="40">o³ katesq°ontev t�v o¸k°av tòn cjròn ka± prof€sei makr� proseucçmenoi; oÆtoi lĞmyontai perissçteron kr°ma.</v>
<v n="41">Ka± kaq°sav kat™nanti to gazofulak°ou �qeğrei pòv é íclov b€llei calkèn e¸v tè gazoful€kion. ka± pollo± ploÀsioi �ballon poll€;</v>
<v n="42">ka± �lqoÂsa m°a cĞra ptwcÑ �balen lept� dÀo, ê �stin kodr€ntjv.</v>
<v n="43">ka± proskales€menov toÁv maqjt�v aÇto eºpen aÇto²v, HAmÑn l™gw Ãm²n êti Ó cĞra aÄtj Ó ptwcÑ ple²on p€ntwn �balen tòn ballçntwn e¸v tè gazoful€kion;</v>
<v n="44">p€ntev g�r �k to perisseÀontov aÇto²v �balon, aÄtj dš �k tÒv ÃsterĞsewv aÇtÒv p€nta êsa eºcen �balen êlon tèn b°on aÇtÒv.</v>
</c>
<c n="13">
<v n="1">Ka± �kporeuom™nou aÇto �k to ³ero l™gei aÇtş eµv tòn maqjtòn aÇtoÂ, Did€skale, ¹de potapo± l°qoi ka± potapa± o¸kodoma°.</v>
<v n="2">ka± é HIjsoÂv eºpen aÇtş, Bl™peiv taÀtav t�v meg€lav o¸kodom€v? oÇ mÑ ‡feqŞ öde l°qov �p± l°qon ëv oÇ mÑ kataluqŞ.</v>
<v n="3">Ka± kaqjm™nou aÇto e¸v tè HOrçv tòn HElaiòn kat™nanti to ³ero �pjrğta aÇtèn kat@ ¸d°an P™trov ka± HI€kwbov ka± HIw€nnjv ka± HAndr™av,</v>
<v n="4">E¸pèn Óm²n pçte taÂta �stai ka± t° tè sjme²on êtan m™llÛ taÂta suntele²sqai p€nta?</v>
<v n="5">é dš HIjsoÂv Ørxato l™gein aÇto²v, Bl™pete mĞ tiv Ãm‚v planĞsÛ;</v>
<v n="6">pollo± �leÀsontai �p± tş ìnçmat° mou l™gontev êti HEgğ e¸mi, ka± polloÁv planĞsousin.</v>
<v n="7">êtan dš ‡koÀsjte pol™mouv ka± ‡ko�v pol™mwn, mÑ qroe²sqe; de² gen™sqai, ‡ll@ oÈpw tè t™lov.</v>
<v n="8">�gerqĞsetai g�r �qnov �p@ �qnov ka± basile°a �p± basile°an, �sontai seismo± kat� tçpouv, �sontai limo°; ‡rcÑ ÷d°nwn taÂta.</v>
<v n="9">bl™pete dš Ãme²v ›autoÀv; paradğsousin Ãm‚v e¸v sun™dria ka± e¸v sunagwg�v darĞsesqe ka± �p± Ógemçnwn ka± basil™wn staqĞsesqe œneken �mo e¸v martÀrion aÇto²v.</v>
<v n="10">ka± e¸v p€nta t� �qnj pròton de² kjrucqÒnai tè eÇagg™lion.</v>
<v n="11">ka± êtan ˆgwsin Ãm‚v paradidçntev, mÑ promerimn‚te t° lalĞsjte, ‡ll@ ë ��n doqŞ Ãm²n �n �ke°nÛ tŞ ôr‹ toÂto lale²te; oÇ g€r �ste Ãme²v o³ laloÂntev ‡ll� tè pneÂma tè „gion.</v>
<v n="12">ka± paradğsei ‡delfèv ‡delfèn e¸v q€naton ka± patÑr t™knon, ka± �panastĞsontai t™kna �p± gone²v ka± qanatğsousin aÇtoÀv;</v>
<v n="13">ka± �sesqe misoÀmenoi Ãpè p€ntwn di� tè ínom€ mou. é dš Ãpome°nav e¸v t™lov oÆtov swqĞsetai.</v>
<v n="14">©Otan dš ¹djte tè bd™lugma tÒv �rjmğsewv ›stjkçta êpou oÇ de², é ‡naginğskwn noe°tw, tçte o³ �n tŞ HIouda°‹ feug™twsan e¸v t� írj,</v>
<v n="15">é [dš] �p± to dğmatov mÑ katab€tw mjdš e¸selq€tw Šra° ti �k tÒv o¸k°av aÇtoÂ,</v>
<v n="16">ka± é e¸v tèn ‡grèn mÑ �pistrey€tw e¸v t� ìp°sw Šrai tè ³m€tion aÇtoÂ.</v>
<v n="17">oÇa± dš ta²v �n gastr± �coÀsaiv ka± ta²v qjlazoÀsaiv �n �ke°naiv ta²v Óm™raiv.</v>
<v n="18">proseÀcesqe dš ´na mÑ g™njtai ceimònov;</v>
<v n="19">�sontai g�r a³ Óm™rai �ke²nai ql²yiv o´a oÇ g™gonen toiaÀtj ‡p@ ‡rcÒv kt°sewv Õn �ktisen é qeèv œwv to nÂn ka± oÇ mÑ g™njtai.</v>
<v n="20">ka± e¸ mÑ �kolçbwsen kÀriov t�v Óm™rav, oÇk ‰n �sğqj p‚sa s€rx; ‡ll� di� toÁv �klektoÁv oÅv �xel™xato �kolçbwsen t�v Óm™rav.</v>
<v n="21">ka± tçte �€n tiv Ãm²n e¹pÛ, Ide öde é Cristçv, Ide �ke², mÑ pisteÀete;</v>
<v n="22">�gerqĞsontai g�r yeudçcristoi ka± yeudoprofÒtai ka± dğsousin sjme²a ka± t™rata prèv tè ‡poplan‚n, e¸ dunatçn, toÁv �klektoÀv.</v>
<v n="23">Ãme²v dš bl™pete; proe°rjka Ãm²n p€nta.</v>
<v n="24">HAll� �n �ke°naiv ta²v Óm™raiv met� tÑn ql²yin �ke°njn
é Ôliov skotisqĞsetai,
ka± Ó selĞnj oÇ dğsei tè f™ggov aÇtÒv,</v>
<v n="25">ka± o³ ‡st™rev �sontai �k to oÇrano p°ptontev,
ka± a³ dun€meiv a³ �n to²v oÇrano²v saleuqĞsontai.</v>
<v n="26">ka± tçte íyontai tèn u³èn to ‡nqrğpou �rcçmenon �n nef™laiv met� dun€mewv pollÒv ka± dçxjv.</v>
<v n="27">ka± tçte ‡postele² toÁv ‡gg™louv ka± �pisun€xei toÁv �klektoÁv [aÇtoÂ] �k tòn tess€rwn ‡n™mwn ‡p@ ˆkrou gÒv œwv ˆkrou oÇranoÂ.</v>
<v n="28">HApè dš tÒv sukÒv m€qete tÑn parabolĞn; êtan Ødj é kl€dov aÇtÒv ƒpalèv g™njtai ka± �kfÀÛ t� fÀlla, ginğskete êti �ggÁv tè q™rov �st°n;</v>
<v n="29">oÄtwv ka± Ãme²v, êtan ¹djte taÂta ginçmena, ginğskete êti �ggÀv �stin �p± qÀraiv.</v>
<v n="30">‡mÑn l™gw Ãm²n êti oÇ mÑ par™lqÛ Ó gene� aÄtj m™criv oÆ taÂta p€nta g™njtai.</v>
<v n="31">é oÇranèv ka± Ó gÒ pareleÀsontai, o³ dš lçgoi mou oÇ mÑ pareleÀsontai.</v>
<v n="32">Per± dš tÒv Óm™rav �ke°njv Ù tÒv ôrav oÇde±v oºden, oÇdš o³ ˆggeloi �n oÇranş oÇdš é u³çv, e¸ mÑ é patĞr.</v>
<v n="33">bl™pete, ‡grupne²te; oÇk o¹date g�r pçte é kairçv �stin.</v>
<v n="34">óv ˆnqrwpov ‡pçdjmov ‡fe±v tÑn o¸k°an aÇto ka± doÁv to²v doÀloiv aÇto tÑn �xous°an ›k€stû tè �rgon aÇto ka± tş qurwrş �nete°lato ´na grjgorŞ.</v>
<v n="35">grjgore²te oÊn; oÇk o¹date g�r pçte é kÀriov tÒv o¸k°av �rcetai, Ù ìyš Ù mesonÀktion Ù ‡lektorofwn°av Ù prw¼,</v>
<v n="36">mÑ �lqñn �xa°fnjv eÄrÛ Ãm‚v kaqeÀdontav.</v>
<v n="37">ë dš Ãm²n l™gw p‚sin l™gw, grjgore²te.</v>
</c>
<c n="14">
<v n="1">¯Jn dš tè p€sca ka± t� ˆzuma met� dÀo Óm™rav. ka± �zĞtoun o³ ‡rciere²v ka± o³ grammate²v pòv aÇtèn �n dçlû kratĞsantev ‡pokte°nwsin;</v>
<v n="2">�legon g€r, MÑ �n tŞ ›ortŞ, mĞpote �stai qçrubov to laoÂ.</v>
<v n="3">Ka± íntov aÇto �n Bjqan°‹ �n tŞ o¸k°‹ S°mwnov to leproÂ, katakeim™nou aÇto Úlqen gunÑ �cousa ‡l€bastron mÀrou n€rdou pistikÒv poluteloÂv, suntr°yasa tÑn ‡l€bastron kat™ceen aÇto tÒv kefalÒv.</v>
<v n="4">Úsan d™ tinev ‡ganaktoÂntev prèv ›autoÀv, E¸v t° Ó ‡pğleia aÄtj to mÀrou g™gonen?</v>
<v n="5">×dÀnato g�r toÂto tè mÀron praqÒnai �p€nw djnar°wn triakos°wn ka± doqÒnai to²v ptwco²v; ka± �nebrimònto aÇtŞ.</v>
<v n="6">é dš HIjsoÂv eºpen, Afete aÇtĞn; t° aÇtŞ kçpouv par™cete? kalèn �rgon ×rg€sato �n �mo°.</v>
<v n="7">p€ntote g�r toÁv ptwcoÁv �cete meq@ ›autòn ka± êtan q™ljte dÀnasqe aÇto²v eÊ poiÒsai, �mš dš oÇ p€ntote �cete.</v>
<v n="8">ë �scen �po°jsen; pro™laben mur°sai tè sòm€ mou e¸v tèn �ntafiasmçn.</v>
<v n="9">‡mÑn dš l™gw Ãm²n, êpou ��n kjrucqŞ tè eÇagg™lion e¸v êlon tèn kçsmon, ka± ë �po°jsen aÄtj laljqĞsetai e¸v mnjmçsunon aÇtÒv.</v>
<v n="10">Ka± HIoÀdav HIskariñq é eµv tòn dğdeka ‡pÒlqen prèv toÁv ‡rciere²v ´na aÇtèn parado² aÇto²v.</v>
<v n="11">o³ dš ‡koÀsantev �c€rjsan ka± �pjgge°lanto aÇtş ‡rgÀrion doÂnai. ka± �zĞtei pòv aÇtèn eÇka°rwv parado².</v>
<v n="12">Ka± tŞ prğtÛ Óm™r‹ tòn ‡zÀmwn, ête tè p€sca �quon, l™gousin aÇtş o³ maqjta± aÇtoÂ, Po q™leiv ‡pelqçntev ›toim€swmen ´na f€gÛv tè p€sca?</v>
<v n="13">ka± ‡post™llei dÀo tòn maqjtòn aÇto ka± l™gei aÇto²v, hUp€gete e¸v tÑn pçlin, ka± ‡pantĞsei Ãm²n ˆnqrwpov ker€mion Ädatov bast€zwn; ‡kolouqĞsate aÇtş</v>
<v n="14">ka± êpou ��n e¸s™lqÛ e¹pate tş o¸kodespçtÛ êti hO did€skalov l™gei, Po �stin tè kat€lum€ mou êpou tè p€sca met� tòn maqjtòn mou f€gw?</v>
<v n="15">ka± aÇtèv Ãm²n de°xei ‡n€gaion m™ga �strwm™non œtoimon; ka± �ke² ›toim€sate Óm²n.</v>
<v n="16">ka± �xÒlqon o³ maqjta± ka± Úlqon e¸v tÑn pçlin ka± eÆron kaqñv eºpen aÇto²v ka± Óto°masan tè p€sca.</v>
<v n="17">Ka± ìy°av genom™njv �rcetai met� tòn dğdeka.</v>
<v n="18">ka± ‡nakeim™nwn aÇtòn ka± �sqiçntwn é HIjsoÂv eºpen, HAmÑn l™gw Ãm²n êti eµv �x Ãmòn paradğsei me é �sq°wn met@ �moÂ.</v>
<v n="19">Ørxanto lupe²sqai ka± l™gein aÇtş eµv kat� eµv, MĞti �gğ?</v>
<v n="20">é dš eºpen aÇto²v, Eµv tòn dğdeka, é �mbaptçmenov met@ �mo e¸v tè trÀblion.</v>
<v n="21">êti é mšn u³èv to ‡nqrğpou Ãp€gei kaqñv g™graptai per± aÇtoÂ, oÇa± dš tş ‡nqrğpû �ke°nû di@ oÆ é u³èv to ‡nqrğpou parad°dotai kalèn aÇtş e¸ oÇk �gennĞqj é ˆnqrwpov �ke²nov.</v>
<v n="22">Ka± �sqiçntwn aÇtòn labñn ˆrton eÇlogĞsav �klasen ka± �dwken aÇto²v ka± eºpen, L€bete, toÂtç �stin tè sòm€ mou.</v>
<v n="23">ka± labñn potĞrion eÇcaristĞsav �dwken aÇto²v, ka± �pion �x aÇto p€ntev.</v>
<v n="24">ka± eºpen aÇto²v, ToÂtç �stin tè aµm€ mou tÒv diaqĞkjv tè �kcunnçmenon Ãpšr pollòn.</v>
<v n="25">‡mÑn l™gw Ãm²n êti oÇk™ti oÇ mÑ p°w �k to genĞmatov tÒv ‡mp™lou œwv tÒv Óm™rav �ke°njv êtan aÇtè p°nw kainèn �n tŞ basile°‹ to qeoÂ.</v>
<v n="26">Ka± ÃmnĞsantev �xÒlqon e¸v tè HOrçv tòn HElaiòn.</v>
<v n="27">Ka± l™gei aÇto²v é HIjsoÂv êti P€ntev skandalisqĞsesqe, êti g™graptai,
Pat€xw tèn poim™na,
ka± t� prçbata diaskorpisqĞsontai.</v>
<v n="28">‡ll� met� tè �gerqÒna° me pro€xw Ãm‚v e¸v tÑn Galila°an.</v>
<v n="29">é dš P™trov �fj aÇtş, E¸ ka± p€ntev skandalisqĞsontai, ‡ll@ oÇk �gğ.</v>
<v n="30">ka± l™gei aÇtş é HIjsoÂv, HAmÑn l™gw soi êti sÁ sĞmeron taÀtÛ tŞ nukt± pr±n Ù d±v ‡l™ktora fwnÒsai tr°v me ‡parnĞsÛ.</v>
<v n="31">é dš �kperissòv �l€lei, HE�n d™Û me sunapoqane²n soi, oÇ mĞ se ‡parnĞsomai. ósaÀtwv dš ka± p€ntev �legon.</v>
<v n="32">Ka± �rcontai e¸v cwr°on oÆ tè ínoma Geqsjman° ka± l™gei to²v maqjta²v aÇtoÂ, Kaq°sate öde œwv proseÀxwmai.</v>
<v n="33">ka± paralamb€nei tèn P™tron ka± [tèn] HI€kwbon ka± [tèn] HIw€nnjn met@ aÇto ka± Ørxato �kqambe²sqai ka± ‡djmone²n</v>
<v n="34">ka± l™gei aÇto²v, Per°lupçv �stin Ó yucĞ mou œwv qan€tou; me°nate öde ka± grjgore²te.</v>
<v n="35">ka± proelqñn mikrèn �pipten �p± tÒv gÒv ka± prosjÀceto ´na e¸ dunatçn �stin par™lqÛ ‡p@ aÇtoÂ Ó ôra,</v>
<v n="36">ka± �legen, Abba é patĞr, p€nta dunat€ soi; par™negke tè potĞrion toÂto ‡p@ �moÂ; ‡ll@ oÇ t° �gñ q™lw ‡ll� t° sÀ.</v>
<v n="37">ka± �rcetai ka± eÃr°skei aÇtoÁv kaqeÀdontav, ka± l™gei tş P™trû, S°mwn, kaqeÀdeiv? oÇk ¹scusav m°an ôran grjgorÒsai?</v>
<v n="38">grjgore²te ka± proseÀcesqe, ´na mÑ �lqjte e¸v peirasmçn; tè mšn pneÂma prçqumon Ó dš s�rx ‡sqenĞv.</v>
<v n="39">ka± p€lin ‡pelqñn prosjÀxato tèn aÇtèn lçgon e¸pğn.</v>
<v n="40">ka± p€lin �lqñn eÆren aÇtoÁv kaqeÀdontav, Úsan g�r aÇtòn o³ ìfqalmo± katabarunçmenoi ka± oÇk ädeisan t° ‡pokriqòsin aÇtş.</v>
<v n="41">ka± �rcetai tè tr°ton ka± l™gei aÇto²v, KaqeÀdete tè loipèn ka± ‡napaÀesqe; ‡p™cei; Úlqen Ó ôra, ¸doÁ parad°dotai é u³èv to ‡nqrğpou e¸v t�v ce²rav tòn ƒmartwlòn.</v>
<v n="42">�ge°resqe ˆgwmen; ¸doÁ é paradidoÀv me Øggiken.</v>
<v n="43">Ka± eÇqÁv �ti aÇto laloÂntov parag°netai HIoÀdav eµv tòn dğdeka ka± met@ aÇto íclov met� macairòn ka± xÀlwn par� tòn ‡rcier™wn ka± tòn grammat™wn ka± tòn presbut™rwn.</v>
<v n="44">dedğkei dš é paradidoÁv aÇtèn sÀssjmon aÇto²v l™gwn, ªOn ‰n filĞsw aÇtçv �stin, kratĞsate aÇtèn ka± ‡p€gete ‡sfalòv.</v>
<v n="45">ka± �lqñn eÇqÁv proselqñn aÇtş l™gei, hRabb°, ka± katef°ljsen aÇtçn;</v>
<v n="46">o³ dš �p™balon t�v ce²rav aÇtş ka± �kr€tjsan aÇtçn.</v>
<v n="47">eµv d™ [tiv] tòn parestjkçtwn spas€menov tÑn m€cairan �paisen tèn doÂlon to ‡rcier™wv ka± ‡fe²len aÇto tè ÷t€rion.</v>
<v n="48">ka± ‡pokriqe±v é HIjsoÂv eºpen aÇto²v, hWv �p± lÛstÑn �xĞlqate met� macairòn ka± xÀlwn sullabe²n me?</v>
<v n="49">kaq@ Óm™ran Ømjn prèv Ãm‚v �n tş ³erş did€skwn ka± oÇk �kratĞsat™ me; ‡ll@ ´na pljrwqòsin a³ grafa°.</v>
<v n="50">ka± ‡f™ntev aÇtèn �fugon p€ntev.</v>
<v n="51">Ka± nean°skov tiv sunjkoloÀqei aÇtş peribebljm™nov sindçna �p± gumnoÂ, ka± kratoÂsin aÇtçn;</v>
<v n="52">é dš katalipñn tÑn sindçna gumnèv �fugen.</v>
<v n="53">Ka± ‡pĞgagon tèn HIjsoÂn prèv tèn ‡rcier™a, ka± sun™rcontai p€ntev o³ ‡rciere²v ka± o³ presbÀteroi ka± o³ grammate²v.</v>
<v n="54">ka± é P™trov ‡pè makrçqen ×koloÀqjsen aÇtş œwv �sw e¸v tÑn aÇlÑn to ‡rcier™wv ka± Ún sugkaqĞmenov met� tòn Ãpjretòn ka± qermainçmenov prèv tè fòv.</v>
<v n="55">o³ dš ‡rciere²v ka± êlon tè sun™drion �zĞtoun kat� to HIjso martur°an e¸v tè qanatòsai aÇtçn, ka± oÇc jÄriskon;</v>
<v n="56">pollo± g�r �yeudomartÀroun kat@ aÇtoÂ, ka± ¹sai a³ martur°ai oÇk Úsan.</v>
<v n="57">ka° tinev ‡nast€ntev �yeudomartÀroun kat@ aÇto l™gontev</v>
<v n="58">êti hJme²v ×koÀsamen aÇto l™gontov êti HEgñ katalÀsw tèn naèn toÂton tèn ceiropo°jton ka± di� triòn Ómeròn ˆllon ‡ceiropo°jton o¸kodomĞsw</v>
<v n="59">ka± oÇdš oÄtwv ¹sj Ún Ó martur°a aÇtòn.</v>
<v n="60">ka± ‡nast�v é ‡rciereÁv e¸v m™son �pjrğtjsen tèn HIjsoÂn l™gwn, OÇk ‡pokr°nÛ oÇd™n t° oÆto° sou katamarturoÂsin?</v>
<v n="61">é dš �siğpa ka± oÇk ‡pekr°nato oÇd™n. p€lin é ‡rciereÁv �pjrğta aÇtèn ka± l™gei aÇtş, SÁ eº é Cristèv é u³èv to eÇlogjtoÂ?</v>
<v n="62">é dš HIjsoÂv eºpen, HEgğ e¸mi,
ka± íyesqe tèn u³èn to ‡nqrğpou
�k dexiòn kaqĞmenon tÒv dun€mewv
ka± �rcçmenon met� tòn nefelòn to oÇranoÂ.</v>
<v n="63">é dš ‡rciereÁv diarrĞxav toÁv citònav aÇto l™gei, T° �ti cre°an �comen martÀrwn?</v>
<v n="64">×koÀsate tÒv blasfjm°av; t° Ãm²n fa°netai? o³ dš p€ntev kat™krinan aÇtèn �nocon eºnai qan€tou.</v>
<v n="65">Ka± Ørxantç tinev �mptÀein aÇtş ka± perikalÀptein aÇto tè prçswpon ka± kolaf°zein aÇtèn ka± l™gein aÇtş, ProfĞteuson, ka± o³ Ãpjr™tai ¿ap°smasin aÇtèn �labon.</v>
<v n="66">Ka± íntov to P™trou k€tw �n tŞ aÇlŞ �rcetai m°a tòn paidiskòn to ‡rcier™wv</v>
<v n="67">ka± ¸doÂsa tèn P™tron qermainçmenon �mbl™yasa aÇtş l™gei, Ka± sÁ met� to Nazarjno Úsqa to HIjsoÂ.</v>
<v n="68">é dš ×rnĞsato l™gwn, OÈte oºda oÈte �p°stamai sÁ t° l™geiv. ka± �xÒlqen �xw e¸v tè proaÀlion [ ka± ‡l™ktwr �fğnjsen].</v>
<v n="69">ka± Ó paid°skj ¸doÂsa aÇtèn Ørxato p€lin l™gein to²v parestòsin êti OÆtov �x aÇtòn �stin.</v>
<v n="70">é dš p€lin ×rne²to. ka± met� mikrèn p€lin o³ parestòtev �legon tş P™trû, HAljqòv �x aÇtòn eº, ka± g�r Galila²ov eº.</v>
<v n="71">é dš Ørxato ‡naqemat°zein ka± ìmnÀnai êti OÇk oºda tèn ˆnqrwpon toÂton ën l™gete.</v>
<v n="72">ka± eÇqÁv �k deut™rou ‡l™ktwr �fğnjsen. ka± ‡nemnĞsqj é P™trov tè ¿Òma óv eºpen aÇtş é HIjsoÂv êti Pr±n ‡l™ktora fwnÒsai d±v tr°v me ‡parnĞsÛ; ka± �pibalñn �klaien.</v>
</c>
<c n="15">
<v n="1">Ka± eÇqÁv prw½ sumboÀlion poiĞsantev o³ ‡rciere²v met� tòn presbut™rwn ka± grammat™wn ka± êlon tè sun™drion, dĞsantev tèn HIjsoÂn ‡pĞnegkan ka± par™dwkan Pil€tû.</v>
<v n="2">ka± �pjrğtjsen aÇtèn é Pil‚tov, SÁ eº é basileÁv tòn HIouda°wn? é dš ‡pokriqe±v aÇtş l™gei, SÁ l™geiv.</v>
<v n="3">ka± katjgçroun aÇto o³ ‡rciere²v poll€.</v>
<v n="4">é dš Pil‚tov p€lin �pjrğta aÇtèn l™gwn, OÇk ‡pokr°nÛ oÇd™n? ¹de pçsa sou katjgoroÂsin</v>
<v n="5">é dš HIjsoÂv oÇk™ti oÇdšn ‡pekr°qj, ôste qaum€zein tèn Pil‚ton.</v>
<v n="6">Kat� dš ›ortÑn ‡p™luen aÇto²v œna d™smion ën parÛtoÂnto.</v>
<v n="7">Ún dš é legçmenov Barabb‚v met� tòn stasiastòn dedem™nov o´tinev �n tŞ st€sei fçnon pepoiĞkeisan.</v>
<v n="8">ka± ‡nab�v é íclov Ørxato a¸te²sqai kaqñv �po°ei aÇto²v.</v>
<v n="9">é dš Pil‚tov ‡pekr°qj aÇto²v l™gwn, Q™lete ‡polÀsw Ãm²n tèn basil™a tòn HIouda°wn?</v>
<v n="10">�g°nwsken g�r êti di� fqçnon paradedğkeisan aÇtèn o³ ‡rciere²v.</v>
<v n="11">o³ dš ‡rciere²v ‡n™seisan tèn íclon ´na m‚llon tèn Barabb‚n ‡polÀsÛ aÇto²v.</v>
<v n="12">é dš Pil‚tov p€lin ‡pokriqe±v �legen aÇto²v, T° oÊn [q™lete] poiĞsw [ën l™gete] tèn basil™a tòn HIouda°wn?</v>
<v n="13">o³ dš p€lin �kraxan, StaÀrwson aÇtçn.</v>
<v n="14">é dš Pil‚tov �legen aÇto²v, T° g�r �po°jsen kakçn? o³ dš perissòv �kraxan, StaÀrwson aÇtçn.</v>
<v n="15">é dš Pil‚tov boulçmenov tş íclû tè ³kanèn poiÒsai ‡p™lusen aÇto²v tèn Barabb‚n, ka± par™dwken tèn HIjsoÂn fragellğsav ´na staurwqŞ.</v>
<v n="16">O³ dš stratiòtai ‡pĞgagon aÇtèn �sw tÒv aÇlÒv, ê �stin praitğrion, ka± sugkaloÂsin êljn tÑn spe²ran.</v>
<v n="17">ka± �ndidÀskousin aÇtèn porfÀran ka± peritiq™asin aÇtş pl™xantev ‡k€nqinon st™fanon;</v>
<v n="18">ka± Ørxanto ‡sp€zesqai aÇtçn, Ca²re, basile tòn HIouda°wn;</v>
<v n="19">ka± �tupton aÇto tÑn kefalÑn kal€mû ka± �n™ptuon aÇtş ka± tiq™ntev t� gçnata prosekÀnoun aÇtş.</v>
<v n="20">ka± ête �n™paixan aÇtş, �x™dusan aÇtèn tÑn porfÀran ka± �n™dusan aÇtèn t� ³m€tia aÇtoÂ. ka± �x€gousin aÇtèn ´na staurğswsin aÇtçn.</v>
<v n="21">Ka± ‡ggareÀousin par€gont€ tina S°mwna Kurjna²on �rcçmenon ‡p@ ‡groÂ, tèn pat™ra HAlex€ndrou ka± hRoÀfou, ´na ˆrÛ tèn staurèn aÇtoÂ.</v>
<v n="22">ka± f™rousin aÇtèn �p± tèn Golgoq‚n tçpon, ê �stin meqermjneuçmenon Kran°ou Tçpov.</v>
<v n="23">ka± �d°doun aÇtş �smurnism™non oºnon; ëv dš oÇk �laben.</v>
<v n="24">ka± stauroÂsin aÇtèn
ka± diamer°zontai t� ³m€tia aÇtoÂ,
b€llontev klÒron �p@ aÇt� t°v t° ˆrÛ.</v>
<v n="25">Ún dš ôra tr°tj ka± �staÀrwsan aÇtçn.</v>
<v n="26">ka± Ún Ó �pigrafÑ tÒv a¸t°av aÇto �pigegramm™nj, hO basileÁv tòn HIouda°wn.</v>
<v n="27">Ka± sÁn aÇtş stauroÂsin dÀo lÛst€v, œna �k dexiòn ka± œna �x eÇwnÀmwn aÇtoÂ.</v>
<v n="28"></v><v n="29">Ka± o³ paraporeuçmenoi �blasfĞmoun aÇtèn kinoÂntev t�v kefal�v aÇtòn ka± l™gontev, OÇ� é katalÀwn tèn naèn ka± o¸kodomòn �n tris±n Óm™raiv,</v>
<v n="30">sòson seautèn katab�v ‡pè to stauroÂ.</v>
<v n="31">émo°wv ka± o³ ‡rciere²v �mpa°zontev prèv ‡llĞlouv met� tòn grammat™wn �legon, Allouv �swsen, ›autèn oÇ dÀnatai sòsai;</v>
<v n="32">é Cristèv é basileÁv HIsraÑl katab€tw nÂn ‡pè to stauroÂ, ´na ¹dwmen ka± pisteÀswmen. ka± o³ sunestaurwm™noi sÁn aÇtş ÷ne°dizon aÇtçn.</v>
<v n="33">Ka± genom™njv ôrav œktjv skçtov �g™neto �f@ êljn tÑn gÒn œwv ôrav �n€tjv.</v>
<v n="34">ka± tŞ �n€tÛ ôr‹ �bçjsen é HIjsoÂv fwnŞ meg€lÛ, Elwi elwi lema sabacqani? ê �stin meqermjneuçmenon hO qeçv mou é qeçv mou, e¸v t° �gkat™lip™v me?</v>
<v n="35">ka° tinev tòn parestjkçtwn ‡koÀsantev �legon, Ide HJl°an fwne².</v>
<v n="36">dramñn d™ tiv [ka±] gem°sav spçggon íxouv periqe±v kal€mû �pçtizen aÇtçn l™gwn, Afete ¹dwmen e¸ �rcetai HJl°av kaqele²n aÇtçn.</v>
<v n="37">é dš HIjsoÂv ‡fe±v fwnÑn meg€ljn �x™pneusen.</v>
<v n="38">Ka± tè katap™tasma to nao �sc°sqj e¸v dÀo ‡p@ ˆnwqen œwv k€tw.</v>
<v n="39">HIdñn dš é kentur°wn é parestjkñv �x �nant°av aÇto êti oÄtwv �x™pneusen eºpen, HAljqòv oÆtov é ˆnqrwpov u³èv qeo Ún.</v>
<v n="40">¯Jsan dš ka± guna²kev ‡pè makrçqen qewroÂsai, �n aµv ka± Mar°a Ó MagdaljnÑ ka± Mar°a Ó HIakğbou to mikro ka± HIwsÒtov mĞtjr ka± Salğmj,</v>
<v n="41">a¾ ête Ún �n tŞ Galila°‹ ×koloÀqoun aÇtş ka± dijkçnoun aÇtş, ka± ˆllai polla± a³ sunanab‚sai aÇtş e¸v hIerosçluma.</v>
<v n="42">Ka± Ødj ìy°av genom™njv, �pe± Ún paraskeuĞ ê �stin pros€bbaton,</v>
<v n="43">�lqñn HIwsÑf [é] ‡pè hArimaqa°av eÇscĞmwn bouleutĞv, ëv ka± aÇtèv Ún prosdecçmenov tÑn basile°an to qeoÂ, tolmĞsav e¸sÒlqen prèv tèn Pil‚ton ka± ãtĞsato tè sòma to HIjsoÂ.</v>
<v n="44">é dš Pil‚tov �qaÀmasen e¸ Ødj t™qnjken ka± proskales€menov tèn kentur°wna �pjrğtjsen aÇtèn e¸ p€lai ‡p™qanen;</v>
<v n="45">ka± gnoÁv ‡pè to kentur°wnov �dwrĞsato tè ptòma tş HIwsĞf.</v>
<v n="46">ka± ‡gor€sav sindçna kaqelñn aÇtèn �ne°ljsen tŞ sindçni ka± �qjken aÇtèn �n mnjme°û ë Ún lelatomjm™non �k p™trav ka± prosekÀlisen l°qon �p± tÑn qÀran to mnjme°ou.</v>
<v n="47">Ó dš Mar°a Ó MagdaljnÑ ka± Mar°a Ó HIwsÒtov �qeğroun po t™qeitai.</v>
</c>
<c n="16">
<v n="1">Ka± diagenom™nou to sabb€tou Mar°a Ó MagdaljnÑ ka± Mar°a Ó [toÂ] HIakğbou ka± Salğmj ×gçrasan ‡rğmata ´na �lqoÂsai ‡le°ywsin aÇtçn.</v>
<v n="2">ka± l°an prw½ tŞ mi� tòn sabb€twn �rcontai �p± tè mnjme²on ‡nate°lantov to Ól°ou.</v>
<v n="3">ka± �legon prèv ›aut€v, T°v ‡pokul°sei Óm²n tèn l°qon �k tÒv qÀrav to mnjme°ou?</v>
<v n="4">ka± ‡nabl™yasai qewroÂsin êti ‡pokekÀlistai é l°qov; Ún g�r m™gav sfçdra.</v>
<v n="5">ka± e¸selqoÂsai e¸v tè mnjme²on eºdon nean°skon kaqĞmenon �n to²v dexio²v peribebljm™non stolÑn leukĞn, ka± �xeqambĞqjsan.</v>
<v n="6">é dš l™gei aÇta²v, MÑ �kqambe²sqe; HIjsoÂn zjte²te tèn Nazarjnèn tèn �staurwm™non; ×g™rqj, oÇk �stin öde; ¹de é tçpov êpou �qjkan aÇtçn.</v>
<v n="7">‡ll� Ãp€gete e¹pate to²v maqjta²v aÇto ka± tş P™trû êti Pro€gei Ãm‚v e¸v tÑn Galila°an; �ke² aÇtèn íyesqe, kaqñv eºpen Ãm²n.</v>
<v n="8">ka± �xelqoÂsai �fugon ‡pè to mnjme°ou, eºcen g�r aÇt�v trçmov ka± �kstasiv; ka± oÇden± oÇdšn eºpan; �foboÂnto g€r.</v>
<v n="9">[HAnast�v dš prw½ prğtÛ sabb€tou �f€nj pròton Mar°‹ tŞ MagdaljnŞ, par@ Öv �kbeblĞkei ›pt� daimçnia.</v>
<v n="10">�ke°nj poreuqe²sa ‡pĞggeilen to²v met@ aÇto genom™noiv penqoÂsi ka± kla°ousin;</v>
<v n="11">k‡ke²noi ‡koÀsantev êti zŞ ka± �qe€qj Ãp@ aÇtÒv ×p°stjsan.</v>
<v n="12">Met� dš taÂta dus±n �x aÇtòn peripatoÂsin �fanerğqj �n ›t™r‹ morfŞ poreuom™noiv e¸v ‡grçn;</v>
<v n="13">k‡ke²noi ‡pelqçntev ‡pĞggeilan to²v loipo²v; oÇdš �ke°noiv �p°steusan.</v>
<v n="14">©Usteron [dš] ‡nakeim™noiv aÇto²v to²v œndeka �fanerğqj ka± ÷ne°disen tÑn ‡pist°an aÇtòn ka± skljrokard°an êti to²v qeasam™noiv aÇtèn �gjgerm™non oÇk �p°steusan.</v>
<v n="15">ka± eºpen aÇto²v, Poreuq™ntev e¸v tèn kçsmon „panta kjrÀxate tè eÇagg™lion p€sÛ tŞ kt°sei.</v>
<v n="16">é pisteÀsav ka± baptisqe±v swqĞsetai, é dš ‡pistĞsav katakriqĞsetai.</v>
<v n="17">sjme²a dš to²v pisteÀsasin taÂta parakolouqĞsei; �n tş ìnçmat° mou daimçnia �kbaloÂsin, glğssaiv lalĞsousin kaina²v,</v>
<v n="18">[ka± �n ta²v cers±n] ífeiv ‡roÂsin k‰n qan€simçn ti p°wsin oÇ mÑ aÇtoÁv bl€yÛ, �p± ‡rrğstouv ce²rav �piqĞsousin ka± kalòv œxousin.</v>
<v n="19">hO mšn oÊn kÀriov HIjsoÂv met� tè lalÒsai aÇto²v ‡nelĞmfqj e¸v tèn oÇranèn ka± �k€qisen �k dexiòn to qeoÂ.</v>
<v n="20">�ke²noi dš �xelqçntev �kĞruxan pantacoÂ, to kur°ou sunergoÂntov ka± tèn lçgon bebaioÂntov di� tòn �pakolouqoÀntwn sjme°wn.]</v>
</c>
</bk>